موسوعة مصطلحات الإمام فخرالدين الرازي
موسوعة مصطلحات الإمام فخرالدين الرازي كتابى است كه در آن اصطلحات کتاب‌هاى تفسيرى، فلسفى و حكمى امام فخر رازى توسط دكتر سميع دغيم جمع‌آورى گرديده و به چاپ رسيده است.در بخشى از كتاب مؤلف اصطلحات را به زبان عربى و انگليسى نيز ترجمه كرده و آورده است.
| موسوعة مصطلحات الإمام فخرالدین الرازي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | دغیم، سمیح (نويسنده) |
| ناشر | مکتبة لبنان ناشرون |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 2001 م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 9953-1-0052-7 |
| موضوع | زبان عربی - واژه‌نامه‌ها - چند زبانه
فخر رازی، محمد بن عمر، 544؟ - 606ق. - اصطلاحها و تعبیرها فخر رازی، محمد بن عمر، 544؟ - 606ق. - واژگان فلسفه اسلامی واژه‌نامه‌های چند زبانه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BBR 827 /د7م8 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
در اين كتاب كوشش گرديده تا از آثار فخر رازى اصطلاح‌يابى شده و جمع‌آورى گردد اين كار به همراه توضيحاتى كه فخر در آثار خويش راجع به آن اصطلاحات بيان كرده مى‌باشد.
با توجه به اينكه آثار فخر در سه تفسير نمود بيشترى پيدا كرده است ناگزير بايد در اين زمينه بيشتر مطالب داشته باشد امّا به خاطر وجود اصطلاحات بيشتر در علوم عقلى اصطلاحات فلسفى و حكمى بيشترى در كتاب آمده است.
گزارش محتوا
آثارى كه از آنها اصطلاح‌يابى گرديده است عبارتند از:
- الأربعون في اصول‌الدين؛
- من أسرار التنزيل؛
- أساس التقديس؛
- اعتقادات فرق مسلمين؛
- خلق القرآن؛
- شرح اشارات و التنبيهات؛
- شرح عيون الحكمة؛
- عصمة الأنبياء؛
- الفراسة؛
- الكاشف عن أصول الدلائل؛
- لباب الإشارات؛
- لوامع البيّنات؛
- المباحث المشرقيه؛
- محصل أفكار المتقدمين و المتأخرين؛
- المحصول في علم أصول الفقه؛
- المطالب العالية؛
- معالم أصول‌الدين؛
- مفاتيح الغيب(او التفسير الكبير)؛
- مناظرات فخر الرازى في بلاد ماوراء النهر؛
- مناظرة في الرد على النصارى؛
- النفس و الروح؛
- نهاية الإيجاز في دراية الإعجاز.
هريك از اصطلاحاتى كه در يكى از كتب امام فخر رازى آمده است با علامت رمزى مشخص گرديده است مثلاًعلامت مطل يعنى اين اصطلاح از كتاب المطالب العالية آورده شده است و نيز شمارۀ مجلدات نيز در كنار اين علامت معين گرديده است براى نمونه مفا 25 بمعنى جلد بيست و پنجم كتاب مفاتيح الغيب كه همان تفسير كبير فخر رازى است مى‌باشد همينطور آدرس دقيق يعنى چه صفحه‌اى از كدام جلد است نيز در پايان توضيحاتى كه در دو مورد اصطلاح داده شده آمده‌اند.
البته اين موسوعه نيز مانند اكثر قريب به اتفاق موسوعه‌هاى اين‌چنينى داراى اشكالات غيرقابل اغماضى است.براى مثال وقتى كلمه‌اى كه در هيچ علمى اصطلاح نمى‌باشد(زيرا هر علمى براى خود اصطلاحات خاصى دارد شايد كلمه‌اى در يك علم اصطلاح است ولى در علوم ديگر يا هيچ كاربردى ندارد يا به عنوان مفهوم آن لغت استفاده مى‌شود) و در اين كتاب به عنوان اصطلاح مطرح گرديد، و توضيحاتى كه ربطى به اصطلاح ندارد در كنارش مى‌آيد هويت چنين کتاب‌هايى را با ترديد مواجه مى‌سازد.
مؤلف ترتيبى كه درآوردن اصطلاحات از آن تبعيت نموده است ترتيب حروف الفباء است كه همين نيز يافتن اصطلاحات مرتبت با هر علمى را با مشكل مواجه مى‌كند.
از نكاتى كه در اين كتاب بدان پرداخت گرديده است عبارتند از:بيان زندگینامۀ فخر رازى و بيان چگونگى اصطلاح‌يابى و آوردن ترجمۀ مصطلحات به سه صورت كه عبارتند از:1- عربى فرانسوى انگليسى 2-انگليسى فرانسوى عربى 3-فرانسوى انگليسى عربى‌مؤلف يك فهرست مؤلفات نيز در آخر كتاب آورده كه براى پيدا كردن اصطلاحات كمك فراوانى مى‌كند.
نسخۀ حاضر
اين كتاب در يك جلد و در قطع وزيرى توسط مكتبة لبنان ناشرون در سال دو هزار و يك ميلادى در بيروت چاپ شده است.شابك كتاب 7-0052-1-9953 مى‌باشد.