موجبات ضمان

موجبات ضمان، نوشته فقیه معاصر، آیت‌الله عباسعلی عمید زنجانی (1316-1390ش)، کتابی تخصّصی است که به بحث «مسئولیت مدنی» اشخاص و حکومت‌ها می‌پردازد و عوامل و نتایج «ضمان» را با روش مستند و استدلالی بر اساس فقه شیعه و با مقایسه با سایر مذاهب اسلامی و دیدگاه حقوق‌دانان تبیین می‌کند.

موجبات ضمان
پدیدآوران	عمید زنجانی، عباسعلی (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	درآمدی بر مسؤولیت مدنی و اسباب و آثار آن در فقه اسلامی
ناشر	نشر ميزان
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1382ش
چاپ	1
شابک	‎964-7896-47-6
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	ع8م8 191/2 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• آیت‌الله عباسعلی عمید زنجانی، انگیزه خودش را از نگارش اثر حاضر، دستیابی به 10 هدف دانسته استاز جمله فراهم‌سازی منبعی برای دانش‌پژوهانی که در زمینه حقوق اسلامی تطبیقی و یا حقوق تطبیقی به آموزش یا تحقیق می‌پردازند.
• نویسنده تأکید کرده است: در این کتاب، روش کلی بحث در اجزاء و عناصر و مسائل ضمان و مسئولیت‌های ناشی از آن، توصیفی و تحلیلی است.... و هر مسأله در سه مرحله مورد بحث و تحلیل قرار می‌گیرد و به ترتیب دیدگاه فقه شیعه و سپس دیدگاه مذاهب فقهی اهل‌سنت و آنگاه نظریات حقوقی مربوط به آن مطالعه می‌شود و در هر کدام از دو مورد مقایسه و مطالعه تطبیقی از منطق و شیوه تطبیق و تحلیل قابل قبول دو طرف استفاده می‌شود تا امکان رهیافت به نقطه نظرات مشترک در مسائل مورد بحث فراهم گردد.

ساختار و محتوا

• کتاب حاضر از مقدمه و 8 بخش به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
• مقدمه (مباحث حقوقی فقه، مباحث حقوق عمومی، مباحث حقوق مدنی فقه، مباحث ضمان و مسئولیت مدنی، هدف از نگارش کتاب و روش بحث و سرفصل‌های اصلی)

1. ضمان و مشروعیت و ارکان آن (2 فصل)
2. موجبات ضمان (2 فصل)
3. موجبات ضمان قهری (7 فصل)
4. ضمان عقدی (1 فصل)
5. محلّ و موضوع ضمان (3 فصل)
6. شروط ضمان (3 فصل)
7. خروج از ضمان (2 فصل)
8. ضمان آمر (3 فصل).

نمونه مباحث

• موجبات يا اسباب ضمان در تعبير فقهى معادل «فعل زيان‌آور» در تعبير حقوقى «مسؤوليّت مدنى» است و معمولاً موجبات ضمان به دو نوع قهرى و عقدى تقسيم مى‌شوند....
• وجود شيوه‌هاى مختلف ضمانت اجراى قوانين و مقررات دولتى و آثار كيفرى ناشى از تخلف از اوامر مأموران حكومتى، مسؤوليّت دولت‌ها را در برابر خسارت‌هاى وارد شده به مردم از طريق اطاعت از اوامر دولتى را به اثبات مى‌رساند و براى اثبات ضمان دولت‌ها در مورد ضرر و زيان ناشى از حاكميت، نيازى به صدق اكراه ندارد.

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب.