منهاج العابدين الی جنة رب العالمین
منهاج العابدين إلی جنة رب العالمين، از آثار متکلم، فقیه و صوفی قرن پنجم هجری قمری، محمد بن محمد غزالی، مشهور به ابوحامد غزالی (450-505ق)، اهمیت و چگونگی رسیدن به تهذیب نفس و اخلاص و خطر ریاکاری و خودپسندی را بیان می‌کند و بر ارزش و ضرورت توبه، «خوف و رجا»، ستایش الهی و شکر نعمت، تأکید می‌ورزد و راه عبادت و بهشتی شدن را نشان می‌دهد. بوجمعه عبدالقادر مکری این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و برای آن مقدمه‌ای مفید نوشته و نویسنده و کتاب حاضر را شناسانده است.
| منهاج العابدين الی جنة رب العالمین | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | غزالی، محمد بن محمد (نويسنده) مکری، بوجمعه عبدالقادر (مصحح) |
| ناشر | دار المنهاج |
| مکان نشر | عربستان - جده ** لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1427ق - 2006م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 - تصوف - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 8041م4غ 247/35 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- عبدالملک بن عبدالله این اثر را املای ابوحامد غزالی و آخرین تصنیف او دانسته که یاران خاصّ وی درخواست کرده‌اند. نویسنده گفته است: چون راه سیر و سلوک الی الله را دشوار یافتیم کتاب‌هایی در این موضوع نوشتیم؛ مانند إحياء علوم الدين و القربة إلی الله تعالی که دارای معانی دقیقی است و عوام آن را درنیافتند و برنتافتند و به دشمنی با آن پرداختند... پس من از خدایی که همه چیز در دست اوست، درخواست کردم که مرا موفق کند تا کتابی بنویسم که همه آن را بپذیرند و از خواندنش بهره‌مند شوند...[۱].
ساختار و محتوا
- این اثر، از 7 عقبه (گردنه) یا باب به‌ترتیب ذیل تشکیل شده است:
- علم؛
- توبه؛
- موانع؛
- عوارض؛
- انگیزه‌های صلاح؛
- عوامل فساد (ریا و عُجب)؛
- حمد و شکر.
نمونه مباحث
- شاید بگویی: روایتی از صاحب شرع(ص) آمده است که «طلب العلم فريضة علی كلّ مسلم»؛ آن علمی که تحصیلش واجب است، کدام است؟ و برای عبادت کردن چه مقدار از آن را باید به دست آورد؟ بدان که 3 علم واجب است: علم توحید، علم سرّ (دانایی‌های مربوط به قلب و کوشش‌های آن) و علم شریعت. از علم توحید این مقدار واجب است که اصول دین را بشناسی... در «علم سرّ» باید واجبات و منهیات قلبی را بشناسی تا بتوانی خدای متعال را بزرگ بشماری و اخلاص و نیت شایسته و عمل سالم داشته باشی و همه این موارد در اثر حاضر بیان می‌شود. در «علم شریعت» نیز باید به واجبات آگاهی یابی تا بتوانی وظیفه خود را به‌خوبی انجام بدهی و عبادت کنی و نماز بخوانی و زکات بپردازی و...[۲].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.