مكتوبات (گیسودراز چشتی)

مکتوبات، مجموعه نامه‌هایی است از صدرالدین ابوالفتح سید محمد بن یوسف حسینی گیسودراز چشتی (متوفی 825ق)، درباره سیر و سلوک، همراه با توصیه‌های دینی و اجتماعی، به مریدان، دوستان یا امرای عصر خود که با تصحیح مولوی حافظ سید عطا حسین صاحب، منتشر شده است.

مكتوبات
مكتوبات (گیسودراز چشتی)
پدیدآورانگیسودراز، محمد بن یوسف (نويسنده) حسین، عطا (مصحح)
ناشرفاریاب
مکان نشرهند - حیدرآباد
سال نشر1362ق
چاپ1
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
م75 گ98 5812 PIR
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

اثر حاضر، مهم‌ترین اثر گیسودراز است که آرا و نظریات وی در مسائل فقهی، کلام، فلسفه و... در آن متجلی است. این کتاب، 536 مکتوب دارد و به زبان فارسی، نگاشته شده است. وی در این کتاب، بیشتر منتقد وحدت وجود است تا بنیان‌گذار وحدت شهود...[۱].

بی‌تردید گیسودراز در مکتوبات خود از منابعی بهره جسته ‌است که شناخت آن‌ها از یک‌ سو، آبشخورهای فکری گیسودراز را بر ما آشکار می‌سازد و از سوی دیگر، آثار مورد توجه بزرگان چشتیه را در آن روزگار معرفی می‌کند. در این مکتوبات، نامه‌ای وجود دارد که از هفت‌نامه که در مکتوبات صدی شرف‌الدین منیری (661 ؟ - 782ق) آمده، اقتباس شده ‌است. با مطالعه و بررسی کتاب، می‌توان دریافت که این مکتوب، ترکیبی از نامه‌های دوازدهم، چهارم، دوم، پانزدهم، نوزدهم، دهم و شانزدهم از مکتوبات صدی است و می‌توان این احتمال را داد که گیسودراز به ‌سبب منطقه مشترک زیست آنان و نیز هم‌زمانی با شرف‌الدین منیری و مطالعه مکتوبات صدی، هفت مکتوب شیخ منیری را با نقل مستقیم و نیز افزوده‌هایی از خویش درهم آمیخته و به‌ نام خود به یکی از مریدانش ارسال کرده ‌‌است. ازاین‌رو می‌توان مکتوبات صدی را از جمله منابع مکتوبات گیسودراز دانست که این پیر چشتی بدون ذکر نام از آن بهره برده ‌است. افزون بر اینکه این تأثّر را می‌توان دلیلی بر شهرت مکتوبات صدی اندکی پس از تألیف آن بشمار آورد[۲].

پانویس

  1. ر.ک: ابویی مهریزی، نازیلا و دیگران، ص166
  2. ر.ک: خاتمی، محمدصادق؛ ساکت، سامان

منابع مقاله

  1. ابویی مهریزی، نازیلا، «جایگاه ملفوظات گیسودراز در آثار عرفانی فارسی شبه قاره و ضرورت تصحیح آن»، ویژه‌نامه فرهنگستان (شبه قاره)، 1400، شماره 12
  2. خاتمی، محمدصادق؛ ساکت، سلمان، «مکتوبات صدی، یکی از مکتوبات گیسودراز»، برگرفته از سایت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 8 مهر 1403

وابسته‌ها