مكاتب فقهی
مکاتب فقهی: بررسی و تحلیل مکاتب فقهی شیعه از عصر غیبت تا دوره معاصر، عنوان کتابی یک جلدی از محمدحسن ربانی (معاصر) است که با موضوع تاریخ فقه به بررسی مکاتب فقهی شیعه پرداخته است.
| مکاتب فقهی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ربانی، محمد حسن (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | بررسی و تحلیل مکاتب فقهی شیعه از... |
| ناشر | دانشگاه علوم اسلامی رضوی |
| مکان نشر | ایران - مشهد مقدس |
| سال نشر | 1395ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-600-7044-18-6 |
| موضوع | اسلام - فرقهها |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هر علمی پیشینه‌ای دارد که بیانگر فراز و نشیب‌های آن است. دانشمندان اسلامی کمتر به تاریخ علم بها داده، بیشتر به خود علم پرداخته‌اند. یکی از این علوم اصول فقه است. با اینکه دربارۀ آن کتاب‌هایی مفصل نگاشته شده، دربارۀ تاریخش تألیفات معتنابهی یافت نمی‌شود. در فقه موضوع درنگ برانگیزتر است. در طول تاریخ این علم، هزاران کتاب فقه و رساله و موسوعه‌های مفصل فقهی پدید آمده است و همه اینها دربارۀ موضوعات متنوع فقه نگارش یافته‌اند بی‌آنکه دربارۀ تاریخ آن بحثی پیش نهاده باشند. تا چهل پنجاه سال پیش، نوشته‌ای دربارۀ تاریخ دانش فقه وجود نداشت و اگر کسی مطلبی دراین‌باره می‌خواست، باید از لابه‌لای مطالب کتابهای تراجم آن را می‌جست. تنها در پنجاه سال اخیر است که تحوّلی در این زمینه پدید آمد و کتاب‌هایی در این موضوع نوشته شد. کتاب حاضر یکی از این کتابها است.[۱]
محمدحسن ربانی، در این کتاب دربارۀ زندگی فقها، شاگردان، کتابها، حوزۀ درسی و پاره‌ای خصوصّیات آنان و نیز مکتب فقهیشان سخن گفته است. بیشترین مطالب این کتاب مربوط به بخش اخباریان و مکتب و زندگی وحید بهبهانی است؛ زیرا در کتابهای دیگر، بحث‌هایی قابل توجّه دراین‌باره دیده نمی‌شود.[۲]
نویسنده، در این کتاب در دو بخش کلی درباره تاریخ فقه اهل سنت و تاریخ فقه شیعه بحث کرده است. بحث از تاریخ فقه اهل سنت در این کتاب کم‌حجم‌تر است و حدود پنجاه صفحه از اثر را دربر گرفته و بحث از تاریخ فقه شیعه مفصل‌تر مطرح شده است. بخش اول که در تاریخ اهل سنت است در سه فصل به بیان دوره تشریع فقه در زمان رسول خدا(ص)، مذاهب تابعین، و مذاهب و مکاتب معروف چهارگانه اهل سنت پرداخته است. بخش فقه شیعه نیز در 12 فصل به بیان فقه در آغاز غیبت، مکاتب شیخ مفید، حله، جبل عامل، محقق اردبیلی، وحید بهبهانی، فیض کاشانی، صاحب جواهر، شیخ انصاری، آیت‌الله بروجردی، امام خمینی و آیت‌الله خویی می‌پردازد.
پانویس
منبع مقاله
مقدمه و متن کتاب.