مقالات فلسفی

مقالات فلسفی، از آثار فیلسوف معاصر، مرتضی مطهری (فریمان 1298-1358ش. قم)، مجموعه چند مقاله نوشته‌شده در زمان‌های گوناگون (از حدود سال 1338 تا 1358ش) درباره خداشناسی، معرفت‌شناسی، تاریخ فلسفه اسلامی، تجرد و ارتباط نفس و بدن و روابط فلسفه و عرفان و... است.

مقالات فلسفی
مقالات فلسفی
پدیدآورانمطهری، مرتضی (نويسنده)
ناشرصدرا
مکان نشرایران - تهران
سال نشر13سده
چاپ1
زبانفارسی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

ساختار و محتوا

این کتاب، تقسیم‌بندی ویژه‌ای ندارد و مطالب به‌ترتیب عناوین مقالات سامان یافته است. اصالت روح‏، قرآن و مسئله‏اى از حیات‏، توحید و تکامل‏، پرسش‌هاى فلسفى ابوریحان از بوعلی‌، اصل تضاد در فلسفه اسلامی‌، حرکت و روابط فلسفه و عرفان، برخی از محورهای مهمّ این اثر است.

تایخ نگارش

تاریخ دقیق نگارش این مقالات روشن نیست، ولی ناشر، تاریخ تقریبی پیدایش آن را به این صورت بیان کرده است: تاریخ اکثر این مقالات بعید است و به حدود 15 تا 20 سال قبل از شهادت استاد و مقاله اصل تضادّ به سال‌های آخر حیات مبارک استاد برمی‌گردد. ‏در زمان حیات استاد کتابی با همین نام منتشر شد که شامل چهار مقاله اول (اصالت روح، قرآن و مسئله‌ای از حیات، توحید و تکامل و پرسش‌های فلسفی ابوریحان از بوعلی) می‌شد و از سوی ناشر درخواست گردید که مقالات دیگری افزوده شود و استاد قصد افزودن مقاله اصل تضاد در فلسفه اسلامی را داشتند که به شهادت رسید[۱]‏.

نمونه مباحث

یکى از مسائل حیات که در قرآن کریم بیان شده این است که: «حیات به دست خداست، خداست که جان می‌دهد و جان می‌گیرد». قرآن کریم با این منطق خاص خود می‌خواهد بگوید: حیات در اختیار غیر خدا نیست؛ کسى دیگر نمی‌تواند حیات بدهد و بگیرد... در سوره بقره از زبان ابراهیم(ع) نقل می‌کند که به طاغى و جبّار زمان خود گفت: رَبِّي الَّذِي يحْيي وَ يمِيتُ (بقره: 258)؛ خداى من همان است که حیات دادن و حیات گرفتن در دست اوست؛ اوست که جان می‌دهد و جان می‌گیرد. در سوره ملک، خدا را این‏طور توصیف می‌کند: الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَياةَ؛ خدایى که مرگ و زندگى را آفریده است. آیات زیادى در قرآن هست که صرفاً خدا را محیى و ممیت می‌داند و جان دادن و جان گرفتن را مستقیماً به خدا نسبت می‌دهد؛ یعنى غیر خدا را از حریم این عمل بیرون می‌کند[۲]‏.

پانویس

  1. ر.ک: پیشگفتار، ص6
  2. ر.ک: متن کتاب، ص32

منابع مقاله

پیشگفتار و متن کتاب.


وابسته‌ها