مفرحة الأنام في تأسيس بيت‌الله الحرام

مفرحة الأنام فی تأسیس بیت‌الله الحرام، تألیف سید زین‌العابدین بن نورالدین حسینی کاشانی، کتابى است به زبان عربى که به موضوع تجدید بناى کعبه معظمه پس از خرابى‌اى که در اثر وقوع سیل در سال1039ه.ق. در آن پدید آمد، مى‌پردازد.

مفرحة الأنام في تأسيس بيت‌الله الحرام
پدیدآوران	نصار، عمار عمادی (محقق) مال‌الله، حیدر لفتة (محقق) حسینی کاشانی، زین‌العابدین بن نورالدین (نویسنده)
ناشر	مشعر
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1428 ق
چاپ	1
شابک	‎978-964-540-056-7
موضوع	زیارتگاه‌های اسلامی - عربستان سعودی مسجد الحرام، مکه کعبه
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏‎‏DS‎‏ ‎‏248‎‏/‎‏ ‎‏م‎‏7‎‏ ‎‏ح‎‏54*
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

نویسنده که از علمای شیعه کاشانی الاصل عصر صفوی است، سنگ بنای آن را در قسمت رکن حجر الاسود گذاشته و به این مناسبت، نگارش این رساله را در سال 1040ق. آغاز نموده است.

ساختار

کتاب؛ مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم محققان، آقایان عمار عبودى نصار و حیدر لفتة مال الله، مقدمه‌اى به قلم مؤلف و سه فصل و یک خاتمه است.

گزارش محتوا

در فصل اول و دوم این رساله، مؤلف بر موضوع وقوع سیل در مکه مکرمه و نیز تجدید بناهاى صورت گرفته در کعبه معظمه و نیز علت بناء کعبه بر روى زمین و آغاز طواف در اطراف آن و نیز توصیف کعبه و بیان طول و عرض کعبه و نیز توصیف سقف و ستون‌ها و دیوار و ابواب و... احوال این مکان مقدس متمرکز شده و در فصل سوم؛ درخصوص مسجدالحرام و احوال و صفات آن سخن گفته و در خاتمه رساله اماکن مقدسه‌اى را که در مکه معظمه واقع شده توصیف و ضرورت زیارت این بقاع متبرکه را به مومنان یادآور مى‌شود.

در این رساله کوتاه، اما با ارزش نویسنده به یک ماجرای جالب درباره بنای کعبه و برخی اماکن مکه مکرمه اشاره مى‌کند. به نوشته مؤلف در ظهر روز چهارشنبه 19 ماه شعبان 1039ق. سیل عظیمی در مکّه آمده و آب زیادی به داخل مسجد وارد شده است؛ به دنبال آن تعداد زیادی از مردم - که به نوشته او حدود 442 نفر میشدند - در آن سیل از بین رفتند که یک معلّم با سی دانش آموز او که در مسجد مشغول درس بودند، جزو آنان بود. مؤلف در روز پنجشنبه بیستم ماه شعبان وارد مسجد شده که هیچ طواف کننده‌ای در آن نبوده است. او خود در داخل آب طواف کرده و نماز طواف را - اجباراً - بالای منبر خوانده است.

مؤلف ادامه این گزارش را درباره تخریب کعبه و بنای مجدّد آن، به دقّت هر چه تمام‌تر آورده و به دنبال آن، پیرامون برخی اماکن مکه مکرمه نیز سخن گفته است. رساله حاضر نشانگر افتخار بزرگی برای شیعه در بنای ساختمان کعبه مکرمه می‌باشد. افتخاری که مؤلف را وادار کرده تا این رساله را نگاشته و مؤمنان را خشنود سازد. نام رساله از همین احساس، برخاسته است.

نویسنده در نگارش این رساله روش محدثان را در پیش گرفته و از احادیث بهره فراوان برده است.

اهمیت این رساله از آن جا آشکار مى‌شود که نویسنده خود یکى از کسانى است که در تعمیر و بازسازى بناى کعبه بعد از سیل 1039ق. مشارکت داشته و در آن به تفصیل و به صورت روزشمار مشاهدات خود را بیان کرده و جاهاى مختلف کعبه و مسجدالحرام را به دقت توصیف نموده است.

وضعیت کتاب

کتاب؛ مشتمل بر پاورقى‌هایى به قلم محققان و نیز فهرست منابع، مصادر، آیات، احادیث، اشعار، اماکن، کتاب‌ها و موضوعات مى‌باشد.

منابع مقاله

1. سایت کتابخانه تاریخ اسلام، 1389/1/18.
2. میقات حج سال دوم شماره پنجم پاییز 1372.
3. قاضى عسکر، سیدعلى، میقات حج - سال پنجم - شماره هجدهم - زمستان 1375.
4. مقدمه محققان.
5. متن کتاب.