معجم أشراف الحجاز في بلاد الحرمين
معجم أشراف الحجاز في بلاد الحرمين، اثر احمد ضیاء عنقاوی حسنی، در انساب و اخبار اشراف حجاز در سه جلد به زبان عربی تألیف شده است.
| معجم أشراف الحجاز في بلاد الحرمين | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عنقاوی، سامی بن محسن (محقق)
عبدلی، هزاع بن شاکر (مقدمه‌نویس) عنقاوی، احمد ضياء (نویسنده) |
| ناشر | مؤسسة الريان للطباعة و النشر و التوزيع |
| مکان نشر | لبنان - بيروت |
| سال نشر | 1426ق. = 2005م. |
| چاپ | چاپ اول |
| موضوع | نسب شناسي - سرگذشت‌نامه
عربستان سعودي - نسب نامه حجاز - نسب نامه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 3 |
| کد کنگره | /آ2ع9 / 1129 CS |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
کتاب مشتمل بر دو مقدمه به قلم شریف سامی بن محسن عنقاوی و شریف هزاع بن شاکر بن هزاع عبدلی، مقدمه مؤلف و اسامی اشراف به‌ترتیب حروف الفباست. در این معجم شرح حال 382 شخصیت ذکر شده است.
گزارش محتوا
شریف سامی بن محسن عنقاوی، در مقدمه خویش مرقوم فرموده است: نگارش کتاب حاضر با هدف تتبع انساب و اخبار اشراف عنقاویه آغاز شده است، لکن با تعمق درخواهیم یافت که انساب و اشراف مزبور به اشراف حجاز اتصال دارند؛ بنابراین ما تصمیم گرفتیم که دایره را توسعه دهیم تا همه انساب اشراف حجاز را شامل شود؛ چه، عنقاویه شاخه‌ای از خاندان بزرگی است که همه ما را در شرف انتساب به رسول‌الله(ص) جمع می‌کند[۱].
ویژگی‌های معجم:
- استقصاء و بررسی انساب اشراف حجاز به‌لحاظ اصل و فرع از قرن اول تا قرن حاضر. این کار با مشخصات علمی سابقه ندارد.
- تتبع القاب قدیم اشراف حجاز و ربطش به القاب معروف امروزین.
- پیروی از شیوه علمی در توثیق مفاد معجم.
- بهره‌مند نمودن محققین و علمای مشتاق در توسعه شناخت مصادر و مراجع متقدم و متأخری که اشراف و اعلام حجاز را ذکر کرده‌اند، تحت هر فرع.
- در این معجم همه اسامی شجره‌نامه‌های قدیم و جدید به شکل هندسی بدیعی ذکر شده است.
- تراجم جمع زیادی از اعلام متقدم و معاصر ذکر شده است. برخی تراجم ذکرشده در این معجم پیش از آن سابقه نداشته است.
- برای غنی کردن معجم، از منابع معتبر اشراف حجاز و مراکز دولتی حجاز و مصر و غیر آن کمک گرفته شده است.
- بیشتر اماکنی که اشراف قدیم و جدید حجاز در آن اقامت داشته و دارند، معرفی شده است.
- در بخش الحاقی جداگانه‌ای تصاویر اعلام اشراف حجاز و آثار تاریخی ارائه شده است[۲].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب هر جلد در انتهای آن و فهارس عامه مشتمل بر مصادر و مراجع، مشجرات، مشاهیر و اماکن در انتهای جلد سوم ذکر شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.