معالم أساسية في علم الرواية

معالم أساسیة في علم الروایة، نوشته پژوهشگر معاصر علی خُضَیِّر حَجّی، درس‌نامه‌ای است که به آموزش دانش حدیث‌شناسی و آداب شناخت و نقل روایات می‌پردازد و روابط آن با علوم دیگر (مانند دانش رجال و درایه) را ترسیم می‌کند.

معالم أساسية في علم الرواية
معالم أساسية في علم الرواية
پدیدآورانحجي، علي خضیر (نويسنده)
سال نشر1439ق - 2018م
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

نویسنده با اشاره به اینکه در سال 2005م. ماده درسی «علم الروایة» را به‌عنوان برنامه آموزشی در دانشکده فقه (دانشگاه کوفه) برای افزایش دقت علمی معیّن کردم؛ افزوده است: من بیش از سی‌سال است که با این علم، ارتباط دارم و اولین‌بار، زمان تحصیل معالم الأصول در حوزه علمیه نجف نزد استادمان؛ سید محمدصادق خِرسان با آن آشنا شدم و کتاب حاضر را با استفاده از دروس علوم حدیث و درایه همین حوزه فراهم ساختم.[۱]

ساختار و محتوا

مطالب، از 10 فصل به ترتیب ذیل تشکیل شده است:

  1. تعریف علم حدیث و ارتباطش با علوم دیگر
  2. مقدمات علمی در علم روایت
  3. آداب روایت و راوی
  4. مجلس روایت و سفرکردن برای یافتن آن
  5. شرایط راوی از نظر دریافت یا نقل روایت
  6. روش‌های دریافت روایت و قالب‌های رساندن آن
  7. انواع روایت
  8. نقل به معنا
  9. چند مبحث روایی
  10. احکام متون روایی و متعلقات آن.

نمونه مباحث

  • گاهی راویان با کنایه‌هایی مانند «العالِم»، «الفقیه»، «الشیخ»، «العبدُ الصالحُ»، «الرجل» و «الماضی»، از معصومان(ع) یاد می‌کنند؛ زیرا زمان تقیه است و نمی‌توانند اسم یا کنیه را آشکارا بیاورند و این مطلب با قرینه روشن می‌شود و بیشتر مواردش در مورد امام موسی‌بن‌جعفر(ع) است. [۲]
  • نویسنده گاهی برای آموزش بهتر، مطلب خودش را با ترسیم نمودار بیان کرده است به‌عنوان‌مثال: ارتباط علم روایت به علم درایت، علاقه جزء به کلّ است. بعد از آن که دانستیم روایت، به‌خصوص متن یا متعلقات خارجی یا ارزشی آن ارتباط دارد و درایه به سند و متن حدیث به‌صورت مجموعی می‌نگرد؛ می‌توان این مطلب را با نمودار ذیل نشان داد:
  • حدیث = سند + متن.
  • درایه = علم رجال + علم حدیث.
  • پس علم درایه، اصل روایت است و اگر علم درایه نباشد، روایت صحیح یا حسن یا موثّق یا شاذّ را نمی‌شناسیم و به همین جهت؛ علم درایه، حاکم بر دانش حدیث است.[۳]

پانویس

  1. مقدمه ‌نویسنده، ص15-16.
  2. متن کتاب، ص43.
  3. متن کتاب، ص27.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.


وابسته‌ها