مشکات دل، اثر آیت‌الله حاج شیخ محمد صالح کمیلی خراسانی (متولد مرداد ۱۳۲۰ش/ ۱۳۶۰ق)، فقیه، مجتهد، عارف است. این کتاب که یک اثر جامع در زمینه عرفان، اخلاق، و فقه است، شرحی بر مبانی و دستورات سلوکی برای سالکان حقیقی مسیر الی الله است که راه‌وروش رسیدن به کمال انسانی را تبیین می‌کند.

مشکات دل
مشکات دل
پدیدآورانکمیلی خراسانی، محمدصالح (نويسنده)
عنوان‌های دیگرالمطالب السلوکیة. شرح ** شرح کتاب المطالب السلوکیة (درس گفتارهای سلوکی)
ناشرسازمان تبليغات اسلامی. شركت چاپ و نشر بين الملل
مکان نشرایران - تهران
سال نشر1394ش
چاپ1
شابک978-964-304-670-5
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
/ک8 م6021 289/2 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

انگیزه اصلی نگارش این اثر، گردآوری و توضیح تقریرات شخصی نویسنده از مطالب استادش، سید هاشم حداد، است که طی بیست و چهار سال شاگردی ایشان فراگرفته شده است[۱].

نگارش مطالب کتاب، فراتر از دسته‌بندی موضوعی و چینش ترتیبی، روح واحد کلی دارد که همانا بیان اهم مسائل عملی سلوک معتدل و تبیین ویژگی‌های سالک راستین است[۲].

در دسته‌بندی کلی، مطلب کتاب به چهار دسته زیر تقسیم می‌شود:

  1. دستورات سلوکی: این کتاب درصدد ارائه و تبیین مطالبی سلوکی است که مبنای اندیشه و عمل سالکان حقیقی مسیر سیر الی الله قرار گیرد. ویژگی کلی این دستورات در راستای اصلاح باطن و ارائه طریق حیات سالکانه است. مطالب مذکور، بیش از آنکه بر انجام اعمال قالبی تاکید داشته باشد، بر تأثیر اعمال و افکار انسان بر قلب و نفوذ نور عمل بر نهان‌خانه جان سالک تأکید می‌نماید[۳].
  2. توصیه‌های عمومی اهل سلوک: روش استاد چنان است که برای جذب افرادی که می‌خواهند به جمع شاگردان ایشان ملحق شوند، مطالب دستور ایشان، توصیه می‌شود که این دستورات را به مدت لااقل سه ماه و تحت‌نظر و راهنمایی یکی از نمایندگان ایشان، عمل نمایند. در مطلب چهلم کتاب، خلاصه این دستورات در چهل و یک مورد ذکر شده است[۴].
  3. ویژگی‌های سالک راستین: قسمتی از مطالب این بخش، شامل مطالبی است که درباره ویژگی‌های سالک راستین بیان می‌شود. این مطالب گاه به‌صورت جداگانه و مستقل به موضوع پرداخته که مطالب هشتم، سی‌ام، چهل و دوم و... از نمونه‌های آن است. همچنین در بسیاری از مطالب کتاب نیز در ضمن بیان کلام استاد، به‌صورت ضمنی، ویژگی سالکان حقیقی به تصویر کشیده شده است[۵].
  4. ویژگی‌های سلوک راستین: برخی از ویژگی‌های سیره معرفت نفس در آینه نوشتار نویسنده، در مطالب دوازدهم، بیست و چهارم، سی و ششم و هشتم کتاب، به‌صورت مستقیم و در سایر مطالب، به‌صورت ضمنی، گنجانده شده است[۶].

پانویس

  1. دیباچه، ص15
  2. همان
  3. همان،ص16
  4. همان،ص17
  5. همان،ص19
  6. همان،ص20

منابع مقاله

مقدمه کتاب.


وابسته‌ها