مسند إبراهیم بن أدهم الزاهد

مسند إبراهيم بن أدهم الزاهد، از آثار حافظ و محدّث قرن چهارم هجری قمری، محمد بن اسحاق بن محمد بن یحیی عبدی، مشهور به ابن منده (310-395ق)، است که روایات مسند زاهد و صوفی مشهور قرن دوم هجری قمری، ابراهیم بن ادهم (متوفای 161ق) را بیان می‌کند. پژوهشگر معاصر، مجدی فتحی سید ابراهیم، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و ابراهیم بن ادهم را به‌صورت اجمالی شناسانده و بعد به معرفی تفصیلی شخصیت و آثار ابن منده پرداخته، ولی درباره ویژگی‌ها و روش اثر حاضر هیچ توضیحی ارائه نکرده است.

مسند إبراهیم بن أدهم الزاهد
پدیدآوران	ابن منده، محمد بن اسحاق (نويسنده)
ناشر	مکتبة القرآن
مکان نشر	مصر - قاهره
سال نشر	13سده
چاپ	1
موضوع	احادیث اهل سنت - قرن 4ق.
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	BP ۱۲۲/الف۲م۵
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• مجدی فتحی سید ابراهیم، نسبت این اثر را به ابن منده قطعی و بدون تردید دانسته و افزوده است: دانشورانی که شرح‌ حال نویسنده را ذکر کرده‌اند، این کتاب را نیز از آثار او شمرده‌اند.

ساختار و محتوا

• در این اثر، متن تعداد 51 روایت با اسناد بدون هیچ توضیحی ذکر شده است و نظم الفبایی یا موضوعی در بیان روایات مشاهده نمی‌شود. برخی از موضوعات مهمّ آن عبارت است از: حمد الهی برای نعمت‌هایی که عطا کرده، طلب روزی با استغفار، ارتباط خیرخواهی و نصیحت با توفیق الهی، اشتراط نیت در اعمال و هجرت به‌سوی خدا.

نمونه مباحث

• با سند نقل کرده است که پیامبر(ص) گفت: توفیق، همواره رفیق بنده‌ای است که خیرخواه برادران دینی خود باشد، وگرنه توفیق از او گرفته می‌شود.
• با سند از ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب(ع)، نقل کرده است: پیامبر(ص) گفت: «من أنعم الله عليه نعمة فليحمد الله و من استبطأ الرزق فليستغفر الله و من حَزَبَه أمر فليقل: لا حول و لا قوة إلا بالله». ترجمه: هرکسی که خدا به او نعمتى بخشید، باید خدا را حمد و ستایش کند و کسی که روزی خود را کُند (و دارای تأخیر) می‌یابد، از خد آمرزش بطلبد و شخصی که مشکلی او را در تنگنا قرار داده است، پس بگوید: هیچ حیله و قدرتی نیست، جز با خواست خدا.
• با سند نقل کرده است که پیامبر(ص) گفت: «الرفق يُمنٌ». ترجمه: رفق و مدارا و نرم‌خویی، مبارک و خجسته است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.