مدخل إلی تفسير القرآن و علومه
مدخل إلی تفسير القرآن و علومه تأليف دكتر عدنان محمد زرزور، استاد و رئيس بخش تفسير و حديث دانشگاه قطر مى‌باشد كه در سال 1416ه-.ق به زبان عربى جهت فراگيرى دانش‌پژوهان رشته تفسير قرآن در دانشگاه نگارش يافته است. احتياج به شناخت پرودگار -كه بر همگان لازم است - بى نياز از علوم قرآنى، شناخت تاريخ قرآن و آشنايى با تعابير و معانى و اسرار اعجاز قرآن نمى‌باشد لذا مؤلف فراگيرى مطالب اين كتاب را به پژوهشگران توصيه مى نمايد.
| مدخل الی تفسیر القرآن و علومه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | زرزور، عدنان محمد (نویسنده) |
| ناشر | دار القلم |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1419 ق |
| چاپ | 2 |
| موضوع | تفسیر
قرآن - اعجاز قرآن - علوم قرآنی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 69/5 /ز4م4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
شيوايى، سادگى، اختصار، دقت در استناد به همراه سير منظم منطقى و استدلالى با تعابير جديد در تدوين، بررسى مباحث با استعانت از ادله عقليه و نقليه و كتب معروف و معتبر مدوّن در علوم تفسير و قرآن و بهرگيرى از آثار علماء تاريخ، تفسير، علوم قرآنى به همراه شواهد قرآنى و اتّخاذ نتايج علمى در خلال بحثها، بررسى لغوى و اصطلاحى الفاظ و توضيح و دقت در ريشه آنها، ايراد بعضى پرسش‌ها و جواب آنها از مسائل و نكاتى است كه در نگارش كتاب، سعى در رعايت آنها شده است.
فصول و ابواب كتاب پيرامون دو محور مى‌باشد:
اول: تاريخ قرآن كريم يا به عبارت ديگر قطعى بودن نصوص قرآنى و بررسى تاريخى قرآن از اديان سابق.
دوّم: اعجاز قرآن، علوم تفسيرى معاصر كه ارتباط مستقيم در تعاملات، تفسير، فهم و درك قرآن دارد.
ايشان كلام كوتاهى از قرآن و لغت عربى نيز دارد كه در آن گوشه‌اى از خصوصيات زبان عربى و علت نزول قرآن در بين اعراب و مبعوث شدن نبى اكرم(ص) از بين ايشان و نسل آنها را بررسى مى‌كنند. همچنين از تأثير قرآن در عالم خارج و داخل عرب، عظمت و شرافت و جاودانگى قرآن بحث كرده‌اند.
گزارش محتوا
پس از مقدمه مباحث در چهار باب مطرح شده است. اول: در مورد قرآن و زبان عربى: به عقيده مؤلف نزول قرآن به زبان عربى دلالت بر فضيلت بيانى اين زبان دارد و مبعوث شدن پيامبر در بين اعراب دلالت بر وجود برخى طبايع انسانى است نه قومى.
اثر قرآن در لغت عربى: قرآن با قوه دافعه‌اش، عراق، شام، مصر و سائر بلاد آفريقاى شمالى را عرب كرده است. و با قوه نگهدارنده، زبان عربى را از تغييرات حفظ كرده است.
نگارنده اثر قرآن در تمدن و فرهنگ اسلامى بررسى كرده و اين دو را مرهون دين اسلام داند.
دوم: مؤلف پس از تعريف قرآن و فرق آن با حديث مى‌فرمايد: «قرآن كلام معجزى است كه بر پيامبر نازل شده و پيامبر متعبدبه تلاوت آن بوده است». در كتب يهود و نصارى خلط و تحريف صورت گرفته و نبود همين كاستى درقرآن باعث مزيّت قرآن و دين اسلام است. مدت نزول قرآن 23 سال است و علت تدريجى بودن آنرا قوت قلب پيامبر، تسهيل حفظ آن و عثمان بن عفوان را عامل مؤثر در جمع‌آورى قرآن مى‌داند.
سوم: در بحث اعجاز قرآن پس از بررسى جنبه تاريخى و موضوعى اعجاز قرآن مى‌فرمايند:
بيان قرآن دليل بر اعجاز و آسمانى بودن آن است. ايشان فواصل قرآنى و التزام به حروف، كلمات، صيغه‌ها، سجع، تكرار قصص و... را از اجزاء اعجاز قرآن مى‌داند.
چهارم: به عقيد مؤلف اگر در آيات، لغت غريبى بود مستمعين متذكّر مى‌شدند. قرآن به لغت و اسلوب بلاغى عرب نازل شد و آنها مفاهيم آيات را مى‌فهميدند سپس به كشفيات علمى و تأكيد بر عدم معارضه قرآن و اسلام با دانش آموختن اشاره مى‌كنند.
نگارنده تفسير قرآن را فقط در سايه يقينّات، صحيح مى‌دانند. و پس از بيان تفسير بيانى و علمى، سوره فجر و عاديات را تفسير كرده و موضوع اساسى آنرا توجه به وجود خداوند، بعث، با تصوير حسّى و تحليلى مى‌داند.
وضعيت كتاب
در آخر كتاب فهرست موضوعات آمده و در پاورقى به آدرس آيات، روايات، منابع و بعضى نكات اشاره شده است.