مدارك تحرير الوسيلة، كتاب الصلاة
مدارک تحريرالوسيلة: الصلاة تأليف آیت‌الله مرتضى بنى فضل، توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى تحقيق و در سال 1380 براى اولين بار در قم منتشرشد.
| مدارک تحریر الوسیلة: کتاب الصلاة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بنی فضل، مرتضی (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | تحریر الوسیله. برگزیده. کتاب الصلاة. شرح کتاب الصلاة |
| ناشر | مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1380 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1368. تحریر الوسیله - نقد و تفسیر
فقه جعفری - رساله عملیه نماز |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 3 |
| کد کنگره | BP 183/9 /خ8 ت30232 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
انگيزه تأليف
تحريرالوسيله مهم‌ترين و جامع‌ترين رساله فتوايى امام خمينى به زبان عربى است كه در زمان تبعيد در تركيه تأليف كرده است.
در آن زمان ايشان فقط كتاب‌هاى وسيله النجاه و العروة الوثقی و وسائل الشيعة را در اختيار داشت.
تحرير الوسيلة در حقيقت تحرير مجدد و تكميل كتاب وسيلة النجاة براساس فتاواى امام خمينى است.
اين كتاب داراى نظمى دقيق و دربرگيرنده اكثر ابواب فقهى و مسائل مورد ابتلاء و فروعات فقهى جديد است و به همين دليل بر العروة الوثقی برترى دارد و همين مزيت باعث شده است كه اين كتاب مورد شرح و حاشيه بسيارى از فضلا و مراجع حوزه‌هاى علميه قرار گيرد.
مؤلف اين كتاب نيز به همين دليل آن را محور مباحث خارج خود قرار داده و در ضمن شرح به ارائه مستندات آن پرداخته است.
اين مجلد مشتمل بر مباحث كتاب الصلاة است.
ساختار
مؤلف ذيل هريك از مسائل كتاب الصلاة، به صورت تعليقه‌هايى شماره‌گذارى شده، به شرح مطالب و ارائه مستندات و آيات و روايات مربوط به بحث پرداخته است.
وى به شيوه تحليلى، ضمن نقل اقوال فقهى متقدمان مانند شيخ طوسى، علامه حلّى، شهيد ثانى و صاحب جواهر، نظرات فقهى خود را بيان مى‌كند.
اكثر رواياتى كه مؤلف در متن كتاب مورد استفاده قرار داده است از كتاب وسائل‌الشيعه است. كل كتاب و مباحث آن ذيل دو فصل كلى تدوين شده است؛ فصلى درباره مقدمات نماز و فصلى در باب افعال نماز.
گزارش محتوا
در مقدمات نماز مسائلى مانند قبله و پوشش و مكان نمازگزار و نيز اذان و اقامه مطرح مى‌شود و در افعال نماز از نيت، قيام، قرائت و ذكر، ركوع و سجود، تشهد، سلام، ترتيب و موالات، قنوت و تعقيبات نماز سخن مى‌گويد.
مؤلف در مورد نافله ظهر معتقد است اگر نمازگزار بداند كه پس از اذان نمى‌تواند آن را بجا آورد، اقوا آن است كه بتواند قبل از اذان نيز آن را بخواند. وقت خاص نمازهاى واجب و مستحب از جمله مباحث گسترده‌اى است كه مؤلف نيز به تبع مصنف به تفصيل مباحث آن را گزارش كرده است. يكى از مقدمات نماز استقبال قبله است و به نظر مؤلف اعتقاد به اين‌كه كعبه قبله است از ضروريات دين و مذهب است؛ تا آنجا كه اين عقيده را حتى به اموات نيز تلقين مى‌كنند.
وى در مورد كسى كه جهت قبله را نمى‌داند و متحير است فروعات و احتمالات متعددى را مطرح و به بحث و بررسى آن مى‌پردازد.
در بحث پوشش نمازگزار دو موضوع اصلى و مهم وجود دارد: اول آن‌كه محدوده عورت نمازگزار چيست و دوم آن‌كه پوشش لازم چه مقدار است و با چه چيزهايى اين پوشش محقق مى‌شود.
مصنف در باب مكان نمازگزار، به تبع امام خمينى معتقد است كه جلوتر ايستادن زن در نماز بر مرد باعث بطلان نماز زن يا مرد نيست و فقط كراهت دارد كه زن جلوتر از مرد بايستد.
مصنف ضمن ارائه مباحثى مفصل در اين مورد، همان قول مختار در تحريرالوسيله را برمى‌گزيند. همچنين در مورد نماز خواندن در كنار قبر معصوم و يا جلوتر از آن، مصنف قائل به جواز آن است؛ هرچند كراهت دارد.