محلات قدیم قم
محلات قدیم قم تألیف ابوالحسن گرامی؛ این اثر، پژوهشی میدانی است که یادآور محله‌های معروف و افراد بزرگی است که در این محله‌ها بوده‌اند و نقش آفرینی کرده و خاطرات خود را به یادگار گذاشته‌اند. این مجموعه با هدف ثبت تاریخ ده محله‌ی قدیمی قم که با گذر زمان رو به ویرانی نهاده، به نگارش درآمده است.
| محلات قدیم قم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | گرامی، ابوالحسن (نویسنده) |
| ناشر | نشر نصایح |
| مکان نشر | قم |
| سال نشر | ۱۳۹۷ش |
| شابک | 978-964-532-257-9 |
| کد کنگره | |
ساختار
در این کتاب پس از بحثی مقدماتی با عنوان قم در گذر زمان، یازده محله نام برده شده است. این چهارده محله عبارتند از:
محله‌ی اول: آستانه حضرت معصومه(س)
محله‌ی دوم: عشقعلی
محله‌ی سوم: الوندیه
محله‌ی چهارم: چهار مردان
محله‌ی پنجم: سیدان
محله‌ی ششم: سنگ بند
محله‌ی هفتم: موسویان
محله‌ی هشتم: مسجد جامع
محله‌ی نهم: اسحاقیه
محله‌ی دهم: باغ پنبه
محله‌ی غرب رودخانه
گزارش کتاب
شهر قم، پرورشگاه مردانی بزرگ در عرصه‌های گوناگون علمی، تجاری و ... بوده و هست. چه شخصیت‌های فرهیخته‌ای که در این گستره به جایگاه‌هایی والا رسیده‌اند که رشک خاص و عام بوده‌اند. و این نبوده مگر به همت مردان و زنانی که تمامی همتشان خدمت به جامعه‌ی بشری بوده است. در این راستا، آموزش و پرورش، بهترین مزرعه‌ی بذرپذیر بوده است. مدیرانی دلسوز، راه بلد، آینده نگر که افق هایی بسیار فراتر از زمان خویش را می‌دیدند و آموزگارانی که دانش آموزان را فرزندان معنوی خویش می‌دانستند و گویا رسالت خویش را در پرورش این نونهالان برای آفرینش ثمرات دل چسب و امید بخش در آینده می‌دیدند. یاد و خاطرات بسیاری از این دوران باشکوه در پس ذهن هر یک از آموزگاران و دانش آموزان وجود دارد که اگر همتی والا باشد و به ثبت این رویدادها بپردازد یک مثنوی به گونه‌ای دیگر خواهد شد. در صحنه‌ی پر رمز و راز و پر نشیب و فراز آموزش و پرورش در ایران چه مردان و زنانی که آمدند و نقش آفرینی کردند و از خود، یادگارها به جا گذاشتند که هر کدام، ستاره‌ای شدند در آسمان علم و دانش و گلهایی شدند در باغ زندگی که با عطر دلاویزشان روح ها را نوازش داده و می‌دهند. و در اینجا سخن از مردی است به نام روان شاد احمد اوحدی که در مجمعی به نام دبیرستان اوحدی آموزگارانی را فراهم آورد و سمت باغبانی بخشید که هر یک، چون خود او، نه برای شهرت و پول و موقعیت‌های گوناگون، که تنها برای عشق به میهن و جوانان این مرز و بوم درس دادند و شمع وجود خود را در راه آینده‌ای روشن برای جوانان قم به سوز و گداز واداشتند که نتایج آن، نورافشانی ایشان در عرصه‌های گوناگون این دیار کهن و چه بسا خارج از ایران است. یکی از این گل پروران این گلستان که بیست سال در دبیرستان اوحدی، دانش پژوهان را به تاریخ مملکت و ...آشنا نمود، جناب آقای ابوالحسن گرامی بود که اثر به یاد ماندنی ایشان به نام «گذری بر تاریخی قدیم قم» نام دارد. پژوهشی میدانی که یادآور محله‌های معروف و افراد بزرگی است که در این محله‌ها بوده‌اند و نقش آفرینی کرده و خاطرات خود را به یادگار گذاشته‌اند.[۱]
پانويس