قضاعی، محمد بن سلامه
ابوعبداللّه محمّد بن سلامة بن جعفر بن علی بن حکمون (متوفای 454ق)، معروف به قاضی قضاعى، فقيه شافعى، قاضی مصر، منسوب به قضاعه، شعب بزرگى است كه مشتمل بر قبائل بسيارى است مانند: كلب، جهينه، عذره است.
| نام | قضاعی، محمد بن سلامه |
|---|---|
| نام‌های دیگر | قاضی قضاعی
قضاعی، ابوعبدالله قضاعی مغربی |
| نام پدر | سلامه |
| متولد | |
| محل تولد | قرن چهارم و پنجم |
| رحلت | 454 ق |
| اساتید | ابومسلم محمّد بن احمد کاتب |
| برخی آثار | دستور معالم الحكم و مأثور مكارم الشیم (من كلام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب كرم‌الله وجهه) |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00867AUTHORCODE |
او از جايگاه ويژه‌ى علمى برخوردار بود كه در مورد او كسانى همچون ابن ماكولا، تاج‌الدين سبکی و سلفى و برخى ديگر آنرا به نيكى ياد كرده‌اند.
ولادت
در مورد زندگی‌نامه او اطلاع چندانى در دست نيست. همین اندازه می‌دانیم که قاضی قضاعی از علمای اهل سنت در قرن چهارم و پنجم هجری بوده و در میان فقها و اهل حدیث منزلتی معتبر دارد. در دوران فاطمیان در مصر می‌زیست. و در علوم مختلفی، از جمله: ادبیات، فقه، حدیث، تفسیر و تاریخ دست داشته و در سه علم اخیر، آثاری از او به یادگار مانده است. وی در مسند قضاوت بود و در دوران وزارت علی بن احمد جَرجرایی، وزیر دربار فاطمیان، منشی او بود و مدتی به‌عنوان سفیر فاطمیان در حکومت روم شرقی، در قسطنطنیه اقامت داشت.
اساتيد
او از تعدادى از علماء حديث شنيده كه ابومسلم محمّد بن احمد کاتب، احمد بن ثرثال، ابوالحسن بن جهضم، ابومحمد بن نحاس از آن جمله‌اند.
شاگردان
از وى ابوسعد عبدالجليل الساوى، محمد بن محمد بن بركات سعيدى، سهل بن بشر اسفراينى، ابوعبدالله رازى و ابن ماكولا نقل روايت كرده‌اند.
وفات
صاحب وفيات‌الاعيان درباره او گفته است: او در شب پنج شنبه شانزدهم ذیقعده سال ۴۵۴ق، در مصر چشم از جهان فرو بست و در روز جمعه بعد از نماز عصر در مصلاى نجار بر وى نماز گذاره شده است.
آثار
- كتاب الشهاب فى المواعظ و الاداب
- كتاب مناقب الامام الشافعى
- كتاب الانباء عن الانبياء
- كتاب تواريخ الخلفاء
- كتاب خطط مصر
- تفسير القرآن الكريم
- دره الواعظين و ذخبر العابدين
- عيون المعارف و فنون اخبار الخلائف
- نزهة الالباب
- دقائق الاخبار و حدائق الاعتبار
- دستور معالم الحكم