فرهنگ ایران زمین

فرهنگ ایران‌زمین، از آثار پژوهشگران معاصر، محمدتقی دانش‌پژوه، منوچهر ستوده، مصطفی مقربی، عباس زریاب خویی و ایرج افشار، مجموعه مقالاتی است که با همکاری جمعی از اندیشوران ایرانی و دیگران به‌صورت نشریه منتشر شد و موضوعات گوناگون ایران‌شناسی (ادبیات، زبان، فرهنگ، تاریخ، ادیان و...) در آن، مورد بررسی و تحلیل و پژوهش قرار گرفت.

فرهنگ ایران زمین
فرهنگ ایران زمین
پدیدآورانافشار، ایرج (نويسنده) پهلوان، چنگیز (گردآورنده)
ناشربنياد موقوفات دکتر محمود افشار ** سخن ** طلايه ** محمد علوی المالکی (مولف)
مکان نشرایران - تهران
سال نشر1354ش - 1356ش - 1357ش - 1358ش - 1361ش - 1365ش - 1368ش - 1375ش - 1384ش
چاپ3
شابک-
موضوعایران شناسی - مقاله‎ها و خطابه‎ها - مقاله‌های فارسی - قرن 14 - مجموعه‌ها
زبانفارسی
تعداد جلد30
کد کنگره
PIR۷۹۵۳/ف54ف4
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

  • ایرج افشار با تأکید بر آنکه ایران‌شناسی آن‌چنان‌که باید هنوز در ایران رواج نیافته است و به‌جز معدودی، دیگران از آن اطلاع لازم را ندارند، افزوده است:
  • این اثر، درصدد دستیابی به اهداف ذیل است:
  1. مطالعه در زبان و لهجه‌های ایرانی و چاپ اشعار و افسانه‌ها و امثال و پندهایی که از آنها به دست باشد.
  2. چاپ کردن متون کوتاه و مفید زبان فارسی که تاکنون چاپ نشده ‌است.
  3. به ‌دست دادن فهرست مآخذ و منابعی که برای مطالعه در مسائل مختلف مربوط به ایران مفید تواند بود.
  4. زنده کردن و نمایاندن لغات فارسی که در آثار گذشته به‌کار رفته ‌است و اکنون مهجور می‌باشد.
  5. گرد آوردن فرهنگ عامه که شامل افسانه‌ها و پندها و ترانه‌ها و بازی‌ها و شوخی‌ها و دیگر مآثر فکری و ذوقی مردم مختلف ایران است.
  6. فهرست کردن کتاب‌های خطی و نفایس هنری مجموعه‌های شخصی.
  7. ترجمه متون عربی از آثار دانشمندان ایرانی.
  8. بررسی و مطالعه در تاریخ ایران.
  9. ترجمه مقالات و آثار ایران‌شناسان.
  10. نوشتن سرگذشت خاورشناسانی که درباره ایران آثاری دارند[۱].
  • در نحوه چاپ و ترتیب درج مقالات هم از همان ابتدا توجه کامل بر آن معطوف بود که مجله کاملاً چهره علمی و تحقیقی داشته باشد؛ مخصوصاً به‌نحوی باشد که میان خاورشناسان مقام و اعتباری بیابد...[۲].

ساختار و محتوا

  • مجموعه مقالات «فرهنگ ایران‌زمین» که در فاصله سال‌های 1332 تا 1384ش، منتشر شد، به کوشش ایرج افشار در قالب کتاب در 30 جلد (15 مجلد) نیز در دسترس است و مقالات پژوهشی در حوزه‌های تاریخ، جغرافیای تاریخی، ادبیات و فرهنگ سرزمین و مردم ایران را شامل می‌شود[۳].

نمونه مباحث

  • در دوره حکمرانی جهان‌شاه قره قوینلو (841-874)، ابنیه تاریخی مهمی به ‌شرح زیر بنا شده است:

مسجد کبود تبریز...[۴].

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص33-34
  2. ر.ک: همان، ص30
  3. ر.ک: پایگاه بیتابوک
  4. ر.ک: متن کتاب، ج5، ص23

منابع مقاله

  • مقدمه و متن کتاب.
  • پایگاه بیتابوک، «فرهنگ ایران‌زمین (دوره کامل ۳۰جلدی در ۱۵مجلد)»

وابسته‌ها