فرهنگ اصطلاحات وقف در امپراتوری عثمانی
فرهنگ اصطلاحات وقف در امپراتوری عثمانی، اثر داود بهلولی، ترجمه‌ای است از کتاب «اصطلاحات و تعابیر موجود در آثار مربوط به اوقاف، وقف‌نامه و دیگر اسناد مشابه»، نوشته علی همت برکی که کتابی است پیرامون اصطلاحات و تعابیر مربوط به وقف در عهد امپراتوری عثمانی.
| فرهنگ اصطلاحات وقف در امپراتوری عثمانی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | برکی، علی همت (نويسنده) بهلولی، داود (مترجم) |
| عنوان‌های دیگر | ترجمه کتاب «اصطلاحات و تعابیر موجود در آثار مربوطه به اوفاف، وقف‌نامه و دیگر اسناد |
| ناشر | مجمع ذخائر اسلامی |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1395ش - 1437ق - 2016م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-988-892-7 |
| موضوع | وفف - ترکیه - تاریخ - امپراتوری عثمانی، 1288 - 1918م. واژه‌نامه‌ها |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ب4ف4 846 HD |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
آنچه باعث اهمیت کتاب می‌شود، این است که نویسنده آن، تمامى دوران فعالیت علمى و کارى خود را در نهادهایى همچون فتواخانه مشیخت، دوایر قضایى، ریاست شوراى اوقاف و عضویت در هیئت افتائیه وکالت اوقاف گذرانده و اثر حاضر حاصل تلاش‌هاى علمى وى در زمینه وقف است[۱].
قریب به 530 مدخل در این فرهنگ کوچک گرد آمده است. این اصطلاحات از میان متون وقف‌نامه‌ها، وثائق، شهادت‌نامه‌ها و دیگر اسناد مرتبط به وقف عصر عثمانى استخراج شده‌اند. اصطلاحات همه متعلق به زبان ترکى عثمانى است؛ گرچه غالب آن‌ها از زبان عربى و بعضاً فارسى وام گرفته شده‌اند، اما با بار معنایى کاملاً مشخص و دقیقى در وقف‌نامه‌ها به‌کار رفته‌اند. قلم نویسنده نیز در شرح اصطلاحات، متمایل به ترکى عثمانى است[۲].
مترجم، کوشیده است ضمن وفادارى به اصل متن، توضیحات لازم در خصوص بعضى اصطلاحات و واژگان را در پاورقى قید نماید. هیچ‌یک از مداخل به فارسى ترجمه نشده، بلکه عین عبارت عثمانى هر مدخل آمده است. شرح مداخل گویا است و براى اهل فن گویاتر و براى احاطه به مفهوم کامل بعضى مداخل نیز مراجعه و مطالعه دیگر مداخل احساس مى‌شود[۳].
تعابیر و اصطلاحات، به‌ترتیب حروف الفبا منظم گردیده است. به‌منظور آشنایی بیشتر با محتوای کتاب، به برخی از این اصطلاحات، اشاره می‌شود:
- آبریزى: واژه‌ای فارسى و در معناى شخصى است که در بیمارستان‌ها، وظیفه جمع‌آورى ظروف نجاسات و ادرار را برعهده داشت.
- آبکش: واژه‌ای است فارسى به معناى کشنده آب. منظور کسى است که در مؤسسات خیریه وقفى، وظیفه تأمین آب از چاه‌ها و چشمه‌ها را برعهده داشت.
- آستانه: واژه‌اى است فارسی به معناى ورودى و درگاه. زمانى به تکیه‌هاى بزرگ گفته مى‌شد. زمانى نیز به استانبول که مرکز حکومت بود، «آستانه سعادت» و یا «آستانه دولت عالیه» گفته مى‌شد که بعدها این کاربرد متروک شد.
- آقچه: نخستین سکه نقره عثمانى است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.