عيوب النفس و دواؤها
عیوب النفس ودواؤها اثر ابوالعباس احمد بن احمد زروق برنسی فاسی (متوفی 899ق) نظم و شرح رساله «عیوب النفس» نوشته ابوعبدالرحمان محمد بن حسین سلمی (متوفی 412ق) می‌باشد که به همراه این کتاب درباره اصلاح عیوب نفس و درمان آن با تحقیق و شرح محمد طیب، منتشر شده است.
| عيوب النفس و دواؤها | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | زروق، احمد بن احمد (نويسنده) سلمی، محمد بن حسین (محقق و مصحح) |
| عنوان‌های دیگر | کتاب عیوب النفس |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 2010م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
سلمی درکتاب «عیوب النفس» برای مداوای نفس، بابهره‌گیری از کتاب و سنت و سخنان صوفیه، به ارائه راهکار پرداخته است. وی بر این باورست که تشخیص عیوب برعهده کسانی است که پیوسته به مطالعه علائم آن می‌پردازند و درمان آن را درتوان کسانی می‌داند که مدام طالب درمانند. هربخش کتاب با عبارت «ومن عیوبها» آغاز و با عبارت «ومداواتها» پیشنهادی در راستای برطرف‌سازی عیوب توسط نویسنده ارائه شده است. عدم اخلاص، عجب، فقدان توکل، تطویل الامل (آرزوی دراز)، شهوت، شکمبارگی، طمع، حرص، بخل، غضب، کذب، حسد، غفلت و سوء ظن، از عیوبی است که در این اثر بدان‌ها اشاره رفته و در پی آن سلمی به ارائه درمان پرداخته است. کوشش مداوم، تخویف (ترساندن) خویش از عذاب دردناک الهی، رعایت موازین شرع، آداب ظاهری وباطنی، مداومت به رضای الهی وصبر ورعایت وخویشتنداری، از جمله موارد درمان شمرده شده است[۱]. به دلیل اهمیت این کتاب، بسیاری به شرح، تعلیق و نظم آن پرداخته که اثر حاضر، یکی از آنها می‌باشد.
از این کتاب در بعضی از منابع، با نام «الأنس في عیوب النفس»، «نظم فصول السلمی» یا «نظم عیوب النفس ومداواتها» نیز یاد شده است[۲].
در مقدمه کوتاهی که در ابتدای کتاب افزوده شده، به منظور شرح مقوله نفس نزد صوفیه، ابتدا به بحث پیرامون این موضوع از دیدگاه شیخ احمد زروق پرداخته شده[۳] و سپس، دیدگاه سایر متصوفه پیرامون آن، مورد بحث قرار گرفته است[۴].
زروق پس از به نظم کشیدن «عیوب النفس» به شرح آن، پرداخته است. شیوه شرح بدین صورت است که ابتدا متن ارجوزه ذکر شده و در پایین صفحه، به شرح برخی از کلمات و عبارات مشکل آن، پرداخته شده است[۵].
پانویس
منابع مقاله