علوم قرآنی در تفسیر المیزان
علوم قرآنی در تفسیر المیزان، اثر عباس الهی، کتابی است در بررسی موضوعات مهمی که در زمینه علوم قرآنی، در تفسیر المیزان مطرح شده است.
| علوم قرآنی در تفسیر المیزان | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | الهی، عباس (نويسنده) |
| ناشر | اکادیمیة الحکمة العقلیة |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1389ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-180-130-6 |
| موضوع | طباطبایی، محمد حسین، 1281 - 1360. المیزان فی تفسیر القرآن - نقد و تفسیر - قرآن - علوم قرآنی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ط25 م9096 98 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اهداف مورد نظر نویسنده در این تحقیق عبارتند از:
- شناخت و شناساندن دیدگاه‌هاى علوم قرآنى علامه طباطبایى؛
- دسترسى آسان و سریع محققان و قرآن‌پژوهان، به دیدگاه‌هاى علامه در زمینه مباحث علوم قرآنى[۱].
در اثر حاضر، مباحث کلیدى و مهم علوم قرآنى مندرج در تفسیر «المیزان»، استخراج، تحلیل و تبیین دقیق شده و همچنین تقریباً همه آثار متعددى که درباره تفسیر «المیزان» به رشته تحریر در آورده شده، همراه با ذکر برخى از مباحث مندرج در این آثار، پیش روى محققان و قرآن‌پژوهان قرار گرفته است[۲].
نویسنده در این اثر، به دنبال پاسخ به پرسش‌هاى زیر است:
- موضوعات علوم قرآنى مطرح‌شده در تفسیر «المیزان» کدامند؟ و دیدگاه‌هاى علامه طباطبایى درباره آن‌ها چیست؟
- دیدگاه علامه طباطبایى درباره وحى و نزول قرآن چیست؟
- دیدگاه وی درباره اعجاز قرآن چیست؟
- ایشان درباره جمع‌آورى قرآن کریم چه دیدگاهى دارد؟
- نگاه وی درباره محکم، متشابه و تأویل چیست؟
- نگاه ایشان درباره جوانب گوناگون نسخ کدام است؟[۳].
در این نوشتار، موضوعات علوم قرآنى مطرح‌شده در «المیزان»، پس از تحقیق، استخراج، تنظیم و تبیین شده است[۴].
در تفسیر «المیزان»، شش موضوع زیر مطرح گردیده و فصول کتاب نیز بر اساس همان، تنظیم شده است:
- وحى: نوعى تکلیم آسمانى و برقرارى ارتباط بین خداوند با رسولان و پیامبرانش است؛ به‌طورى‌که از دید دیگران پنهان است و خداوند از این طریق پیام‌ها و مأموریت‌هاى خود را به آنان ابلاغ مى‌کند.
- این سخن آسمانى و الهى، از طرف خداوند متعال بر قلب پیامبر(ص) به دو صورت دفعى و تدریجى نازل شده است.
- اعجاز قرآن: قرآن کریم معجزه‌اى الهى است و خداوند، بارها به‌وسیله این کتاب آسمانى تحدى کرده است و تاکنون هیچ‌کس نتوانسته است کتاب و بلکه سخنى مانند قرآن بیاورد و هرگز هم نخواهد توانست.
- جمع‌آورى قرآن: قرآن‌پژوهان بر این باورند که جمع‌آورى قرآن کریم در سه مرحله صورت گرفته است:
- در دوره پیامبر(ص)؛
- در زمان خلافت ابوبکر؛
- در دوره حکومت عثمان.
- محکم و متشابه: در قرآن کریم هم محکم وجود دارد و هم متشابه. آیات محکم و متشابه هر دو نیاز به تأویل دارند. تأویل قرآن، عبارت است از حقایق خارجى و واقعى که آیات قرآن در معارف، شرایع و سایر بیاناتش، اعم از حکم، موعظه، حکمت و نیز محکم و متشابه بدان مستند است.
- نسخ: به معناى به‌سرآمدن زمان حکمى از احکام است. در آیات قرآن، نسخ صورت گرفته است و نسخ یک آیه به معناى پایان یافتن اثر آن آیه، یعنى حکم آن است[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.