صلاة المسافر

صلاة المسافر، تقریرات دروس فقیه ممتاز و مرجع تقلید شیعه قرن سیزدهم هجری قمری، مرتضى بن محمدامین انصارى، معروف به شیخ مرتضی انصاری (۱۲۱۴- ۱۲۸۱ق)، به قلم فقیه شیعی، میرزا حبیب‌الله رشتى، مشهور به محقق رشتى (1234-1312ق)، است که پاسخ 12 مسئله اصلی درباره احکام و شرایط «نماز مسافر» را به ‌شکل اجتهادی تبیین می‌کند. پژوهشگر معاصر، مرتضی اسکندری تبریزی این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و در مقدمه‌، مدرّس و مقرّر و ویژگی‌های نسخه‌های خطی اثر حاضر را شناسانده و همچنین در پاورقی‌ها افزون بر ارجاع به منابع، به معرفی سایر اندیشوران ذکرشده در کتاب، پرداخته و معانی واژگان مشکل را نیز بیان کرده است.

صلاة المسافر
صلاة المسافر
پدیدآورانانصاری، مرتضی بن محمدامین (نويسنده)

رشتی، حبیب‎ الله بن محمد علی (مقرر) اسکندری تبریزی، مرتضی (محقق)

مؤسسه میراث زين‌العابدين الثقافية (سایر)
سال نشر1402ش - 2023م
چاپ1
شابک978-622-5276-10-9
موضوعنماز مسافر (فقه) - فقه جعفری - قرن 14
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
8ص8الف 187/4 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

  • «مؤسسه فرهنگی میراث زین‌العابدین» نوشته است: میراث علمی فرهنگی اندیشوران یگانه‌ای که عُمر و جوانی خود را فدای درس و تدریس در حوزه‌های علمیه کردند، شایسته پژوهش و نشر است؛ از جمله کتاب حاضر که حاصل درس‌های شیخ انصاری و به خامه شاگردش میرزا حبیب‌الله رشتى است[۱].
  • مرتضی اسکندری تبریزی یادآور شده است:
    • محقق رشتى این کتاب را در دوران حیات شیخ مرتضی انصاری تألیف کرده است؛ زیرا در اواخر همین اثر، در جمله‌ای معترضه (میان‌جمله) می‌گوید: «... در این عصر - یعنی سال 1277ق - ...»[۲].
    • هرچند در تصحیح برخی موارد از «روش تلفیقی» استفاده کردم، ولیکن در غالب موارد به نسخه «ش» اعتماد کرده‌ام؛ زیرا نسخه مادر است و میرزا حبیب‌الله رشتى با خطّ خودش آن را نوشته است[۳].

ساختار و محتوا

این کتاب به مسائل فقهی ذیل به‌ترتیب پاسخ استدلالی می‌دهد:

  1. تعیین مسافت شرعی؛
  2. شرط دوم در قصد مسافت؛
  3. مسائل فرعی قطع شدن قصد؛
  4. شرط سوم در قصر شدن نماز مسافر؛
  5. تعیین اقسام و احکام وطن و مسائل مرتبط (7 مسئله)؛
  6. شرط چهارم حلال بودن سفر؛
  7. حکم صید کردن برای قوت روزانه؛
  8. شرط پنجم اینکه سفرش بیشتر از حضرش نباشد؛
  9. شرط ششم پنهان شدن دیوارهای شهر است (رسیدن به حدّ ترخّص)؛
  10. اگر قصد کند که در غیر از وطنش ده روز بماند؛
  11. اگر قصد اقامت ده روزه کند، ولی بعدا نظرش برگردد و مسائل فرعی آن؛
  12. اقامت در غیر وطن و حکم خارج شدن از وطن و مسافرت کمتر از مسافت شرعی.

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه مؤسسه، ص5-6
  2. ر.ک: مقدمه محقق، ص20 و متن کتاب، ص314
  3. ر.ک: مقدمه محقق، ص24

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها