شلتوت، محمود

شیخ محمود شلتوت
شیخ محمود شلتوت
نام کامل	محمود شلتوت
نام پدر	شیخ محمد شلتوت
ولادت	23 آوریل 1893م/2 اردیبهشت ماه سال ۱۲۷۲ش
محل تولد	بحیره مصر
محل زندگی	مصر
رحلت	13 دسامبر 1963م/۲۳ آذرماه سال ۱۳۴۲ش
مدفن	قاهره
طول عمر	70 سال
پیشه	استاد دانشگاه
منصب	شیخ الازهر(43)
اطلاعات علمی
برخی آثار	تفسیر القرآن الکریم
	v; t; e;

محمود شلتوت (1893- 1963م)، عالم، مفسر، ادیب، از اساتید و رؤسای دانشگاه الأزهر مصر و از داعیه‌داران مشهور تقریب مذاهب در جهان اسلام و صاحب فتوای مشهور جواز عمل بر طبق فقه و مذهب شیعه امامیه جعفری است. تفسیر القرآن الکریم، الفتاوى: دراسة لمشكلات المسلم المعاصر في حياته اليومية و العامة و الأزهر الشريف و الإصلاح الاجتماعي و المجتمعي از آثار اوست.

ولادت

شیخ محمود شلتوت در دوم اردیبهشت 1272ش برابر با 23 آوریل ۱۸۹۳م در استان بحیره مصر به دنیا آمد. پدرش «شیخ محمد شلتوت»، را در خردسالی از دست داد و کودکی خود را تحت سرپرستی عمویش، «شیخ عبدالقوی شلتوت» گذراند. تشویق‌های عمویش سبب شد همه قرآن را حفظ کند.

تحصیلات

وی در ۱۷ سالگی، به دانشگاه اسکندریه رفت. او توانست در ۲۵ سالگی، عالی‌ترین مدرک تحصیلی دانشگاه اسکندریه را دریافت کند و به عنوان استاد در این دانشگاه شروع به تدریس نماید.

شلتوت در سال ۱۹۱۹م هم‌زمان با انقلاب مصر با نوشتن مقالات و سخنرانی با مردم همراه شد. وی در سال ۱۳۴۶ق به دعوت شیخ محمدمصطفی مراغی رئیس وقت دانشگاه الأزهر در این دانشگاه شروع به تدریس کرد؛^[۱] و درصدد اصلاح برنامه‌های دانشگاه الأزهر نمود، ولی مورد مخالفت برخی از علمای الأزهر واقع شد و مدتی به کار وکالت پرداخت (1931-1935م). سپس به الأزهر بازگشت و ریاست دانشکده الأزهر را بر عهده گرفت. وی همچنین عضو کمیته فتوای الأزهر بود که در زمینه‌های مختلف فقهی بر اساس نیازهای جامعه فتوا می‌داد.^[۲]

از مهمترین اقدام‌های او در هنگام ریاست بر دانشگاه الأزهر، تدریس فقه شیعی در کنار فقه سایر مذاهب اسلامی بود. وی درباره اشغال فلسطین و لزوم مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی مواضع روشن و قاطعی داشت و از جمله درباره شناسایی اسرائیل توسط محمدرضا شاه پهلوی به مکاتبه با مراجع ایران و عراق پرداخت. شیخ شلتوت در پی وقایع خونین پانزدهم خرداد ۱۳۴۲ش، اطلاعیه‌ای صادر کرد و طی آن از تمامی مسلمانان خواست تا از علمای مجاهد ایران حمایت کنند.^[۳]

وی در هفدهم ربیع‌الاول 1378ق همزمان با سالروز میلاد حضرت پیامبر اکرم(ص) و میلاد امام صادق(ع) - رئیس مذهب جعفری - با صدور فتوای تاریخی‌اش مبنی بر جواز پیروی از فقه شیعه مؤثرترین گام را در راه وحدت اسلامی به خصوص شیعه و سنی برداشت.^[۴]