شروح نهج‌البلاغة
شروح نهج‌البلاغه كتابى است به زبان عربى كه به معرفى حدود دويست و ده شرح از شروحى كه بر نهج‌البلاغه سيد رضى نگاشته شده مى‌پردازد.
| شروح نهج‌البلاغة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عاملی، حسین جمعه (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | ۲۱۰ شروح دراسة علمیة، اولی من نوعها، لنهج‌البلاغة و موضوعاته و مصادره و شروحه |
| ناشر | مطبعة وزنکو غراف الفکر |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1403 ق یا 1983 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغه - کتاب‌شناسی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 7835 /الف5ع2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اين اثر توسط حسين جمعه عاملى، از نويسندگان معاصر لبنانى به رشته تحرير در آمده است.
ساختار
كتاب مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم مؤلف و بخش‌هاى پانزده‌گانه مى‌باشد.
گزارش محتوا
شروحى كه در اين كتاب به معرفى آن‌ها پرداخته شده، قبلا در كتابى ديگر از همين مؤلف به نام "معجم ادباء الشيعة" ذيل ترجمه امام على عليه‌السلام معرفى گرديده است؛ اما مؤلف بنا به درخواست گروهى از دوستان خود به صورت مستقل به انتشار آن اقدام نموده است.
مؤلف در بخش نخست كتاب به معرفى آثارى كه توسط على عليه‌السلام نگاشته شده پرداخته كه از آن جمله است:
جمع قرآن و تأويل آن يا جمع قرآن به ترتيب نزول، كتابى كه حضرت در آن شصت نوع از انواع علوم قرآنى را معرفى و براى هر يك مثالى ويژه ذكر نموده است، الجامعة، الجفر، صحيفة الفرائض، عهدنامه مالك اشتر، قضاوت‌ها و احكام شگفت‌انگيز حضرت و....
در بخش دوم به معرفى آن دسته از آثار كه با استفاده از فرمايشات حضرت نگارش يافته پرداخته كه از آن جمله مى‌توان به كتاب‌هاى ذيل اشاره نمود:
مائة كلمة نوشته ابوعثمان جاحظ، غرر الحكم و درر الكلم تألیف عبدالواحد بن محمد بن عبدالواحد الآمدى التميمى، دستور معالم الحكم، نثر اللآلىء، تألیف أبى علىّ الفضل بن الحسن الطبرسى صاحب مجمع البيان، كتاب مطلوب كل طالب من كلام علىّ بن أبى‌طالب، تألیف أبى‌اسحق الوطواط الأنصارى(رشيد وطواط) و....
در بخش سوم به معرفى كتاب شريف نهج‌البلاغه تألیف شريف رضى پرداخته شده است.
بخش چهارم به معرفى موضوعاتى كه در نهج‌البلاغه بدان‌ها پرداخته شده، اختصاص يافته است. اين موضوعات عبارتند از:
الهيات، نبوت، عقائد و احكام، امامت و خلافت، تاريخ، اجتماع و سياست و اقتصاد، اخلاق.
در بخش پنجم به نقد و بررسى برخى تشكيكاتى كه برخى نويسندگان اسلامى و نيز مستشرقان درباره نهج‌البلاغه ايراد كرده‌اند، پرداخته شده است. در اين بخش 21 يك مورد از اين تشكيكات مورد بررسى و نقد قرار گرفته و بدان‌ها پاسخ داده شده است.
بخش ششم به موضوع اصلى كتاب؛ يعنى معرفى شروح نهج‌البلاغه اختصاص يافته و دويست و شش شرح از شروح نهج‌البلاغه معرفى گرديده است.
در بخش هفتم به معرفى مستدركات نهج‌البلاغه پرداخته شده است.
بخش هشتم به معرفى كتاب‌هايى كه درباره نهج‌البلاغه به نگارش درآمده يا موضوعى از موضوعات نهج‌البلاغه را محور بحث قرار داده، اختصاص داده شده است.
بخش نهم به معرفى آن دسته از آثار كه راهنماى مصادر نهج‌البلاغه هستند، اختصاص يافته است.
در بخش دهم به برخى موضوعات منتخب از نهج‌البلاغه، همچون توحيد، علم و حكمت خداوند، نصرت و انتقام الهى، آسمان و زمين، مورچه، انسان، پيامبران، پيامبر و اهل‌بيت و...پرداخته شده است.
در بخش يازدهم به نقل قول كارل بروكلمان در "تاريخ الادب العربى" درباره آثارى كه به حضرت منسوب است و معرفى مكان نگهدارى آن‌ها پرداخته شده است.
در بخش دوازدهم، مؤلف شمارى ديگر از شروح را معرفى نموده است.
در بخش سيزدهم مصادر نهج‌البلاغه معرفى گرديده است.
در بخش چهاردهم قصيده صاحب بن عباد در مدح امیرالمؤمنین(ع) آمده است.
و در بخش پانزدهم فهرست اسامى شارحان نهج‌البلاغه درج گرديده است.
وضعيت كتاب
كتاب در سال 1361ش. توسط مطبعة الفكر بيروت منتشر شده است.
منابع مقاله
1- مقدمه مؤلف
2- متن كتاب