شرلی، آنتونی
سرآنتونى شرلى (1565-1635)، جهانگرد انگلیسى، مقام رئیس سفارت ایران در اروپا (۱۵۹۹-۱۶۰۲)، به ایران سفر کرده است.
| نام | شرلی، آنتونی |
|---|---|
| نامهای دیگر | |
| نام پدر | سر توماس شرلى |
| متولد | 1565 م |
| محل تولد | ویستون |
| رحلت | 1635 م |
| اساتید | |
| برخی آثار | سفرنامه برادران شرلی |
| کد مؤلف | AUTHORCODE06973AUTHORCODE |
ولادت
در سال 1568/1565م (978/975ق) در ویستون به دنیا آمده بود. پدر او (سر توماس شرلى) (1612-1542م) از اهالى ویستون در ناحیه ساکس و عضو پارلمان انگلیس در دوره‌هاى الیزابت اول و جیمز اول بود و سه پسر به نام‌هاى آنتونى، رابرت و توماس (که هم نام پدر بود) داشت که همگى در عرصه سیاست فعال بودند.
تحصیلات
آنتونى، پس از خاتمه‌ى تحصیلات مقدماتى، در دانشگاه آکسفورد به خدمت نظام درآمد و در جنگ‌هاى میان اسپانیا و هلند شرکت جست و سپس با کمک کنت اسکس از بزرگان انگلستان، با سپاهى مأمور حمله به جزایر متعلق به اسپانیا، در امریکا گردید. دو سال بعد از جانب لرد مأموریت یافت که به ایتالیا رود و در خدمت دوک فرارا، موسوم به سزار دسته که با پاپ کلمنت (کلمان) هشتم در ستیز بود درآید؛ اما پیش از آن که وى به ایتالیا برسد، پاپ بر حریف غالب آمده و دوک سرکش را به چنگ آورده بود. از این روى مأموریت شرلى انجام ناشده، پایان پذیرفت.
در چنین اوضاع و احوالى بود که شرلى بر طبق دستور و مصلحت دید کنت اسکس، عزم سفر ایران کرد تا شاه عباس را در برابر ترکان عثمانى یارى بخشد و ضمناً ایران را به اتحاد با دول مسیحى اروپایى بر ضد ترکان عثمانى برانگیزد. در همین روزها بود که وى به بازرگانى ایرانى که از طرف شاه عباس براى خرید کالاهاى اروپایى؛ مثل ماهوت انگلیسى و پارچه‌هاى پشمى و کتانى قبرس به ونیز آمده بود، برخورد و بازرگان ایرانى داستان‌هاى مشروحى در باب شکوه و عظمت دربار شاه عباس براى او بیان داشت؛ اما آنتونى هنوز در ته دل مردد و از نتایج چنین سفر طولانى و پرمخاطره‌اى تا ایران نگران بود تا این که سخنان آنجلو درباره‌ى عظمت پادشاه صفوى یا به قول اروپاییان صوفى بزرگ و عنایتش نسبت به فرنگیان دیگر جاى تردید در دل آنتونى باقى نگذاشت. آنتونى شرلى روز 24 ماه مه /1598 17 شوال 1006 از ونیز به مقصد ایران حرکت کرد. خط سیر آنان در سفرنامه آمده است.
شرح این سفر را شخصى به نام جرح مانورینگ تحت عنوان «سفرنامه‌ى برادران شرلى» نوشته است و با همه اختصار، متضمن نکات ارزنده و بسیار دقیقى است. این سفر با دو هدف توسعه تجارت میان ایران و انگلستان و تشویق ایرانیان به جنگ علیه ترکان انجام شد. برادران شرلى از بدو ورود به ایران خود را دو نجیب‌زاده انگلیسى که پس از شنیدن شهرت پادشاه ایران مایل به خدمت براى او هستند و نه سفراى پادشاه انگلستان معرفى می‌کردند.
آنتونى در این سفر، ثروت زیادى از قسطنطنیه و حلب به دست آورد. همچنین هدایاى بسیارى از شاه عباس یکم گرفت و شاه عباس وى را میرزا خطاب کرد. سرآغاز نفود انگلستان در ایران که ایرانیان خاطرات بسیارى بدى از آن دارند. در این سفر وى علاوه بر تحریک شاه عباس، به جنگ با عثمانى‌ها و توافق براى تسلیح ارتش ایران به سلاح گرم توانست امتیاز و اجازه تجارت براى انگلیسى‌ها را به دست آورد.
وفات
وی در اول ژانویه سال 1635م در مادرید درگذشت.