شرح کافية ابن الحاجب
شرح کافیة ابن الحاجب یا «المواهب الوافیة بمراد طالب الکافیة» نوشته حسن بن احمد جلال(1084-1014ق) فقیه، نحوی، متکلم و از بزرگان علمای زیدیه است. [۱]این اثر در ادبیات(نحو) است و به تحقیق احمد عبدالله قاضی درآمده است.
| شرح کافية ابن الحاجب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جلال یمنی، حسن بن احمد (نویسنده) قاضی، احمد عبدالله (محقق) |
| عنوان‌های دیگر | کافيه ابن الحاجب. شرح |
| ناشر | مکتبة اولاد الشيخ للتراث |
| مکان نشر | مصر - جیزه |
| سال نشر | 2010م. |
| چاپ | چاپ یکم |
| شابک | 977-371-277-1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | /الف2 ک2023 / 6151 PJ |
شارح بر اساس تقسیم‌بندی کافیه ابن حاجب(م 646ق) شرح خود را تنظیم کرده است. وی بعد از ذکر یک مقدمه در تعریف کلمه و آنچه به آن مرتبط است بر اساس اصل کتاب به شرح مطالب پرداخته و شرح خود را با ذکر نون تأکید و احکام آن پایان داده است. [۲]
وی در مواردی از شرح به موافقت رای خود با نویسند تصریح نموده و در برخی موارد نیز بر آن حاشیه زده و در مسائلی دیگر نیز با او به مخالفت برخاسته و آراء وی را به‌نقد کشیده تا جایی که نقد وی متوجه تمام نحویان شده است. [۳]محقق اثر در مقدمه به ترجیحات نحوی ابن جلال در برخی از مسائل و قواعد نحوی پرداخته و به مهم‌ترین آن‌ها اشاره‌کرده است. [۴]
شارح در تدوین این اثر بیشتر بر مصادر اصلی در نحو مانند کتاب سیبویه و نوشته‌ی نحویانی مانند اخفش، فراء و ابن سراج و دیگر نوشته‌های معروف در نحو تکیه کرده است. همچنین می‌توان مشاهده کرد که شارح به‌طور گسترده از نجم الدین استرآبادی شارح کافیه ابن حاجب بهره گرفته و عمده شواهدی که آورده از این کتاب است. [۵]
یمنی هدف خود از این شرح را ایجاد زمینه ارتقاء علمی افراد در علوم مختلف دانسته که مقدمه آن نحو است چراکه این علم به‌مثابه کلیدی برای فهم و درک مطالب علوم به شمار می‌آید. [۶]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن.
- عبدالحميد، صائب.معجم مورخي الشيعة: الإمامية - الزيدية –الإسماعيلية.ایران- قم. مؤسسة دائرة معارف الفقه الاسلامي. 1424ق. چاپ اول.