شرح مراسم طريقة في فهم الحقيقة من حال الخليفة
شرح مراسم طريقة في فهم الحقيقة من حال الخليقة، اثر ابوالعباس احمد بن محمد بن عثمان ازدی مراکشى، معروف به ابن بنا (654-721ق)، کتابی است در توضیح مراحل مختلف ادراک و مراتب وجود که با تحقیق محمد عربی ناصر، منتشر شده است.
| شرح مراسم طريقة فی فهم الحقيقة من حال الخليفة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن بنا، احمد بن محمد (نويسنده) ناصر، محمد عربی (محقق) |
| عنوان‌های دیگر | «المتن و الشرح» ** مراسم طريقة فی فهم الحقيقة من حال الخليفة. شرح |
| ناشر | آرتامیس |
| مکان نشر | مغرب - رباط |
| سال نشر | 1435ق - 2014م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-9954-619-15-5 |
| موضوع | کلام اشعری - قرن 8ق. - اشعریان - عقاید - تصوف - عقاید - ابن بنا‌ء، احمد بن محمد، - 721ق. مراسم طریقة فی فهم الحقیقة من حال الخلیفة -- نقد و تفسیر |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 4022م4الف 205/4 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این کتاب نه‌تنها از این جهت که یک محصول علمی است که دیدگاه گروهی از فیلسوفان صوفی را در مورد مسائل مختلف فکری و اعتقادی بیان می‌کند و محققین و متخصصین، خواستار خواندن و تحقیق در آن و یادگیری مدلی از خلاقیت دایرةالمعارفی مراکشی هستند که توسط یکی از شخصیت‌های بزرگ مراکش در آن ارائه شده است، دارای ارزش و اهمیت است، بلکه این کتاب به دلیل اینکه شامل پایگاه داده‌ای ارزشمندی در حوزه اندیشه و اعتقادات است نیز دارای اهمیت ویژه‌ای است[۱].
ابن بنا مطالب کتاب را در هفت مرسم و یک خاتمه، تنظیم نموده است[۲] که ادراکات و تصورات متعددی از اندیشه و تفکر اسلامی، در این مراسم، به یکدیگر مرتبط شده است؛ از جمله: ادراک فلسفی، کلامی، عرفانی و قرآنی[۳].
در مرسم نخست، به تببین مفاهیم و مفاتیح و ابزارهای ادراک، با توجه به نفس، وهم، ذهن و روح، پرداخته شده است و این امر، توضیح داده شده است که نفس، دارای تصاویر خیالی از چیزهای محسوس است و وهم نشانه‌هایی از غیر محسوس دارد و عقل دارای شهادت لزوم حق است و روح پس از طرح علامتی که وهم قرار می‌دهد، ذکر خالصی دارد. نویسنده برای این ادراکات، سه سطح قرار داده است: سطح تخیل، حس و عقل (انتزاعی و روحی) و تقابل آنها و همچنین سه مرتبه: ادراک، وجود و نفس الامر[۴].
در مرسم دوم، نویسنده از فلاسفه جدا شده و دیدگاهی برخلاف دیدگاه ایشان مطرح نموده و در مرسم سوم، به بررسی فهم و ادراکات از واقعیت موجود پرداخته است[۵].
پس از آنکه مؤلف به تعریف ابزار ادراک، مراتب و موجودات ادرکات یا مدرکات آن پرداخته و مفهوم حق و چگونگی درک آن و تشخیص آن از باطل را تعریف کرده، در مرسم چهارم، به تبیین تعلق خلق به حق پرداخته است[۶].
در سایر مراسمات، به موضوعاتی همچون ارتباط حق با مخلوقات، معانی و اعتبارات آن و مراحل تنقل پرداخته شده است[۷].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.