شرح الكوكب الساطع نظم جمع الجوامع
شرح الکوکب الساطع؛ نظم جمع الجوامع اثر جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق)، شرحی است بر کتاب «الکوکب الساطع» اثر خود سیوطی که آن نیز، تلخیص و منظوم کتاب «جمع الجوامع في اصول الفقه» عبدالوهاب سبکی است. این کتاب، با تحقیق محمدابراهیم حفناوی، به چاپ رسیده است.
| شرح الكوكب الساطع نظم جمع الجوامع | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده)
سبکی، عبدالوهاب بن علی (نويسنده) سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) حفناوی، محمد ابراهیم (محقق) |
| عنوان‌های دیگر | الکوکب الساطع. شرح ** جمع الجوامع. شرح |
| ناشر | مکتبة الإيمان |
| مکان نشر | مصر - المنصوره |
| سال نشر | 1420ق - 2000م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 977-5241-85-5 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | /س۲ ج۸۰۲۵ ۱۵۶ BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
کتاب «جمع الجوامع في اصول الفقه»، از مهم‌ترین کتاب‌های اصولی مذهب شافعی است که به زبان عربی و توسط تاج‌الدین عبدالوهاب سبکی (متوفی 771ق) نگاشته شده است. به نوشته سبکی در مقدمه، این کتاب برگزیده دو کتاب اصولی است: یکی شرح او بر «مختصر المنتهی» اثر ابن حاجب (رفع الحاجب عن مختصر ابن الحاجب) و دیگری شرح مشترک او و پدرش، تقی‌الدین سبکی، با عنوان «الابهاج شرح منهاج الوصول بیضاوی»؛ البته، بنا به گفته برخی و نیز خود سبکی، وی برخی آرای کلامی و اصولی را نخستین‌‌بار در این کتاب مطرح کرده است. وی در مقدمه «جمع الجوامع»، این کتاب را چکیده مباحث یک‌صد منبع پیش از آن شمرده است[۱].
حواشی متعددی بر این کتاب نوشته شده است و برخی نیز آن را تلخیص کرده‌اند، از جمله تلخیص منظوم جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق) با نام «الکوکب الساطع» که خود سیوطی بر آن شرح نوشته است با نام «شرح الکوکب الساطع» که در نوشتار حاضر، در پی معرفی اجمالی آن هستیم[۲].
سیوطی «جمع الجوامع» را در 1450 بیت، به نظم درآورده است. با نگاهی به شرح حاضر، به‌خوبی می‌توان دقت سیوطی در برگزیدن عبارات و نبوغ وی در تنظیم، توضیح و تشریح مطالب، پی برد. وی در این کتاب، با بیانی روشن و آسان، به بیان مبانی اصول فقه و اصول‌دین، پرداخته است و در مجموع می‌توان چنین گفت که اثر حاضر، کتابی است ارزشمند که فواید بسیاری برای آن، ذکر گردیده است[۳].
از جمله ویژگی‌های کتاب، آن است که سیوطی در اثنای بیان مطالب و مباحث، به سایر آثار خویش مانند «اشباه والنظائر في النحو»، «الاشباه والنظائر في قواعد و فروع فقه الشافعیة»، «قطف الأزهار المتناثرة»، «شرح تقریب النواوی» و...، احاله داده است[۴].