شرحی بر عروض و قافیه سیروس شمیسا
شرحی بر عروض و قافیۀ سیروس شمیسا تألیف محمدامین شمسینیا؛ این کتاب شرحی است بر کتاب «عروض و قافیه» تألیف سیروس شمیسا که به بررسی مباحث عروض و قافیه در شعر فارسی با رویکردی آموزشی و همراه با تمرینهای کاربردی میپردازد.
| شرحی بر عروض و قافیۀ سیروس شمیسا | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شمسینیا، محمدامین (نویسنده) |
| ناشر | اخوان |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1392 |
| شابک | 978-964-8586-84-8 |
| موضوع | عروض فارسی - آموزش برنامهای، قافیه - آموزش برنامهای، عروض فارسی - آزمونها و تمرینها (عالی)، قافیه - آزمونها و تمرینها (عالی) |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
ساختار
این کتاب در یک جلد و 293 صفحه و در دو بخش اصلی (عروض و قافیه) سازماندهی شده است.
گزارش کتاب
کتاب «شرحی بر عروض و قافیۀ سیروس شمیسا» اثر محمدامین شمسینیا، شرحی جامع و آموزشی بر کتاب معروف سیروس شمیسا در زمینۀ عروض و قافیه است. این اثر با هدف تسهیل درک مباحث پیچیدۀ عروض و قافیه و بهرهگیری از دستاوردهای زبانشناسی جدید تألیف شده است.
در بخش اول که به عروض اختصاص دارد، مؤلف در پنج فصل به بررسی مباحث پایهای و پیشرفته عروض فارسی میپردازد. در فصل اول به تعاریف و مقدمات شامل معنای لغوی و اصطلاحی عروض، تعریف وزن، کیفیت به وجود آمدن وزن عروضی، شناخت مصوتها و صامتهای کلمات، هجا و انواع آن، آوانویسی شعر، و تعریف واک یا واج پرداخته شده است. فصل دوم به تقطیع و وزن اختصاص دارد و فصل سوم به فنون تقطیع میپردازد. در فصل چهارم، چند وزن خاص بررسی شده و فصل پنجم به نامگذاری اوزان اختصاص یافته است.
بخش دوم کتاب به قافیه میپردازد و در هفت فصل سازماندهی شده است. فصل اول شامل تعاریف و کلیات قافیه و ردیف است. فصل دوم به کیفیت به وجود آمدن قافیه میپردازد. فصل سوم اختیارات شاعری را بررسی میکند و فصل چهارم به عیوب قافیه اختصاص دارد. فصل پنجم قافیۀ بدیعی را معرفی میکند و فصل ششم به اصطلاحات قافیۀ سنتی میپردازد. فصل هفتم نیز چند مبحث در قافیۀ شعر کهن را مورد بررسی قرار میدهد.
مؤلف در این کتاب بر کارکردهای مهم عروض تأکید دارد از جمله: تعیین میزان سلامت شعر از معیارهای موجود و به تبع آن تعیین میزان ذوق و اندیشۀ سرایندۀ آن؛ تتبع آثار ادبی و تصحیح نسخ خطی؛ آشنایی با موسیقی شعر؛ ارتباط با زبانشناسی تاریخی؛ و ارتباط با برخی از علوم ادبی دیگر چون بدیع و قافیه. همچنین در بخش قافیه، به نقش این علم در ایجاد موسیقی لفظی و ارتباط آن با علوم ادبی دیگر پرداخته شده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات