زراری، احمد بن محمد
احمد بن محمد ابوغالب زرارى (285-368ق)، محدث، فقیه امامی در قرن سوم و چهارم
| نام | زراری، احمد بن محمد |
|---|---|
| نامهای دیگر | زراری، ابوغالب احمد
شیبانی، احمد بن محمد کوفی بغدادی، ابوغالب احمد |
| نام پدر | محمد |
| متولد | 27 ربيع الثانى سال 285ق |
| محل تولد | كوفه |
| رحلت | 368 ق |
| اساتید | عبدالله بن جعفر حميرى، |
| برخی آثار | رسالة أبي‌غالب الزراري إلی ابن ابنه في ذكر آل أعين |
| کد مؤلف | AUTHORCODE02344AUTHORCODE |
ولادت
در 27 ربيع الثانى سال 285 هجرى در كوفه به دنيا آمد.
نام وى «احمد بن محمد بن محمد بن سليمان بن حسن بن جهم بن بُكَير بن أعيَن شيبانى كوفى بغدادى» است.
او از شخصيت‌هاى بزرگ شيعه در قرن چهارم هجرى و از روات حديث و استاد برخى فقهاى بزرگ شيعه مانند شيخ مفيد و از اصحاب ائمه(ع) در دوران غيبت صغرى مى‌باشد.
ابوغالب در پنج سالگى پدر خود را از دست داد و تحت سرپرستى پدربزرگ دانشمند خود محمد بن سليمان قرار گرفت. در دوازده سالگى از دانشمند و راوى بزرگ شيعه «حِميَرى» روايت شنيد. در پانزده سالگى پدر بزرگ و سرپرست خود را از دست داد. بيست‌وهشت ساله بود كه در حادثه‌اى ناگوار تمام اموال خود را از دست داد. در شصت‌وپنج سالگى به حج خانه خدا مشرف شد و يك سال در جوار بيت‌الله الحرام ماند.
سيد بحر العلوم در مورد خاندان او چنين مى‌گويد: «آل أعيَن از بزرگ‌ترين خاندان‌هاى كوفه و از شیعیان اهل‌بيت(ع) مى‌باشند. آنان از مقام و منزلتى بس والا برخوردارند و شخصيت‌هايى برجسته در ميان خود داشته‌اند و در دوران‌هاى طولانى از دوران امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) و امام صادق(ع) تا دوران غيبت صغرى از اصحاب نزدیک ائمه(ع) به شمار مى‌آمده‌اند. در ميان اين خاندان چهره‌هاى دانشمند و فقيه و قارى قرآن و اديب و راوى حديث بس فراوان ديده مى‌شود.
ابوغالب داراى فرزندى بود به نام عبيدالله كه در سال 313ق به دنيا آمد ولى بر خلاف ميل پدر علاقه به علم و دانش از خود نشان نداد، اما او داراى فرزندى شد به نام محمد كه علاقه‌مند به راه پدر بزرگ خود شد و ابوغالب رساله خود درباره خاندان آل اعين را براى او نگاشته است.
از ديگر فضايل ابوغالب زرارى مكاتبه با امام زمان(عج) از طريق نواب خاص آن حضرت مى‌باشد كه او به اين افتخار بزرگ نايل آمده است.
شيخ طوسى درباره او مى‌گويد: «او شخصيتى جليل القدر و داراى روايات فراوان و شيخ شيعه در زمان خود بوده و شخصيت مورد اطمينان فقهاى شيعه مى‌باشد.»
علامه مجلسى و سيد بحر العلوم نيز كلامى مشابه كلام شيخ طوسى گفته‌اند.
اساتيد
او از شخصيت‌هاى بزرگ شيعه در دوران خود بهره برده است. شخصيت‌هايى مانند:
پدر بزرگ خود محمد بن سليمان، على بن حسين سعد آبادى، عبدالله بن جعفر حميرى، محمد بن حسن بن على بن مهزيار اهوازى، محمد بن همام اسكافى و محمد بن يعقوب كلينى.
شاگردان
چهره‌هاى فراوانى نيز از محضر درس او بهره‌مند گشته‌اند از جمله: شيخ مفيد، هارون بن موسى تلعكبرى، حسين بن عبيدالله غضائرى، احمد بن عبدالواحد مشهور به ابن عبدون و ابوالعباس احمد بن على بن عباس سيرافى.
وفات
عالم بزرگوار، ابوغالب زرارى در سال 368 هجرى در حالى كه به سن هشتادوسه سالگى رسيده بود در شهر بغداد چشم از اين دنيا فرو بست و در كاظمين به خاک سپرده شد.
آثار
او داراى تأليفات ارزشمندى در موضوعات مختلف است مانند:
- رسالة أبى غالب الزرارى
- كتاب الادعية
- الافضال
- التاريخ
- دعاء السفر
- دعاء السر
- مناسك الحج
- جزء فى خطبة الغدير
- اخبار تهامة
- اخبار مجموعه