روضة المحبین و نزهة المشتاقین
روضة المحبين و نزهة المشتاقين، تألیف شمس‌الدین محمد بن ابی‌بکر بن قیم جوزیه (691-751ق)، کتابی است در توصیف عشق و محبت و دیدگاه آیات، روایات و اشعار در توصیف روابط صواب عاشقانه. کتاب با مقدمه، تحقیق و پانوشت عصام فارس حرستانی و محمد یونس شعیب منتشر شده است.
| روضة المحبین و نزهة المشتاقین | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن‌قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر (نويسنده)
حرستانی، عصام فارس (محقق) شعیب، محمد یونس (محقق) |
| ناشر | دار الجيل |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1413ق - 1993م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | خدا و انسان (اسلام) - عشق (دین) - عشق (عرفان) |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2ر9 286/9 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ابن قیم در این کتاب، صفات هریک از عاشقان رحمان، عاشقان بت‌ها، عاشقان سرزمین‌ها، عاشقان برادران، عاشقان زنان، عاشقان ثروت، عاشقان الحان و عاشقان قرآن را ذکر می‌کند و توضیح می‌دهد که خداوند، عاشقان خویش و عاشقان قرآن و رسولش را بر همه عشاق برتری داده است؛ بنابراین آسمان‌ها و زمین با عشق و برای عشق پدید آمده و مخلوقات بر عشق سرشته شده‌اند و همه افلاک برای عشق می‌چرخند و همه حرکات با عشق به غایت‌های خود می‌رسند و با عشق است که همه آغازها به انجام‌های خویش می‌پیوندند...[۱].
وی در مقدمه‌اش بر عقل و نقش آن متمرکز شده است. در حقیقت ابن قیم این کتاب را برای این تألیف کرده که بین عشق و عقل آشتی برقرار کند و هرگاه بین این دو صلح ایجاد شود، محاربه با نفس و شیطان بر بنده آسان می‌گردد. همچنین ابن قیم از خواننده درخواست می‌کند که نویسنده کتاب را معذور بدارد؛ چراکه آن را در حال دوری از وطن و نبود کتاب‌هایش نوشته است[۲].
ابن قیم کتاب را به‌گونه‌ای تدوین کرده که برای همه طبقات سودمند باشد؛ چه، این کتاب صلاحیت دارد که کمک‌کار دین و دنیا واقع گردد؛ چراکه بر نکاتی تفسیری، احادیثی نبوی، مسائلی فقهی، آثاری از گذشتگان، شواهدی شعری و حوادث و وقایعی است که خواننده را بهره‌مند می‌سازد و بیننده را آرامش می‌بخشد. خواننده، آزاد است که مطالب جدی آن را بگیرد و از ترغیب و ترهیب آن بهره‌ور شود و می‌تواند مطالب شوخی و نمکین آن را اخذ کند و خندان شود...[۳].
ابن قیم، مباحث کتابش را در 29 باب تنظیم کرده است. اسامی محبت، اشتقاق این اسامی و معانی آنها، نسبت این اسامی با یکدیگر، انگیزه‌های محبت، حقیقت عشق و اوصاف آن، کسانی که مدح یا ذم عشق کرده و تمنای آن یا تبری از آن کرده‌اند، فضیلت زیبایی و تمایل نفوس به آن در هر حال و... از جمله عناوین ابواب کتاب است[۴].
در باب بیست‌وهفتم از کسی سخن رفته که محبوب حرام را ترک کرده و خداوند محبوبی حلال یا چیزی بهتر از آن را نصیبش کرده است؛ همان گونه که یوسف صدیق زن عزیز مصر را ترک کرد و زندان را بر ارتکاب گناه ترجیح داد و پس از آن خداوند بهتر از آن را نصیبش کرد[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه محققان و متن کتاب.
باب بیست‌وهفتم که در رابطه با کسانی است که حرام را ترک کرده و خداوند حلال یا بهتر از آن را نصیبش کرده است؛ همانگونه که یوسف صدیق زن عزیز مصر را ترک کرد و زندان را بر ارتکاب گناه انتخاب کرد و پس از آن خداوند بهتر از آن را نصیبش کرد.[۱]
پانویس
- ↑ ر.ک: همان، ص466
منابع مقاله
مقدمه محقق و متن کتاب.