رسالة في اصطلاحات الصوفية

رسالة في اصطلاحات الصوفية، منسوب به ابن غانم مقدسی (حدود 629- 678ق)، توضیح مختصری برای پنجاه اصطلاح از اصطلاحات صوفیان است. این رساله را می‌شود تقلیدی از پیشینیان در اصطلاح‌شناسی و پژواکی از سخنان ابن عربی و حلاج دانست. خانم صوفیه علوی مدغری، کتاب را مورد تحقیق قرار داده و بر آن مقدمه نوشته است. احمد علوی عبدلاوی نیز مقدمه‌ای مختصر بر کتاب نوشته است.

رسالة في اصطلاحات الصوفية
پدیدآوران	ابن غانم، عبدالسلام بن احمد (نويسنده) ع‍ل‍وی‌ م‍دغ‍ری‌، صوفیة (محقق)
سال نشر	2021م
چاپ	1
شابک	‎978-9923-44-000-1
موضوع	تصوف - اصطلاحها و تعبیرها - عرفان - اصطلاحها و تعبیرها
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	5ر2الف 274/3 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

ساختار مباحث

نویسنده مطالبش را در 15 باب و هر کدام به نام یکی از حروف الفبا قرار داده و 12 حرف از حروف الفبا را وانهاده و هیچ اصطلاحی در آن نیاورده است. این کتاب منظم نیست و باب‌ها و اصطلاحات بر اساس نظم الفبایی یا موضوعی تنظیم نشده است. او با اصطلاح الف شروع کرده و با اصطلاحاتی مانند وجه‌الحقّ، حقیقة‌الحقایق و الفتح‌ المبین ادامه و با اصطلاح خاتم النبوة پایان داده است.

نسخه خطی

خانم صوفیه علوی مدغری، کتاب حاضر را بر اساس یک نسخه خطی منحصر به فرد در کتابخانه اسد (ظاهریه) دمشق تصحیح کرده است. او ویژگی‌های کمی و کیفی این نسخه مخطوط (تعداد صفحات و سطرها، تبدیل همزه به یاء و غلطهای املایی) را توضیح داده است

نویسنده کیست؟

محقق کتاب در مقدمه‌ای مفصل، ارزش تحقیق در اصطلاحات و به‌خصوص اصطلاحات صوفیانه، اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی قرن هفتم، شرح‌حال و آثار ابن غانم را بررسی کرده و بعد نسبت بین این کتاب و مقدسی را موضوع تحقیق قرار داده و به این نتیجه رسیده که اثر حاضر منسوب به اوست و به صورت یقینی نمی‌شود ابن غانم را نویسنده‌اش دانست.

نشانه‌های ارزشمندی

محقق کتاب، شواهد ذیل را به عنوان عوامل اهمیت و ارزش کتاب و نویسنده‌اش شمرده است:

1. اقتباس از قرآن کریم.
2. استفاده از روایات نبوی(ص) به صورت تضمین.
3. اعتماد بر کتابهای صوفیان به‌خصوص کتاب الفتوحات المکیة ابن عربی که منبع اصلی نویسنده است.

تصحیح و مستندسازی

خانم صوفیه علوی مدغری درپاورقی‌ها، نشانی آیات وروایت ومنقولات صوفیان راآورده و برخی از اشتباهات را بر اساس قواعد املایی و ادبی و برخی دیگر را بر طبق الفتوحات المکیة تصحیح کرده است.برای تحقیق کتاب افزون بر قرآن کریم از 50 منبع استفاده شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.