ربيع الأسابيع

ربيع الأسابيع، از آثار محدث، متکلم و فقیه شیعی قرن یازدهم هجری قمری، محمدباقر بن محمدتقى بن مقصودعلى مجلسى، مشهور به علامه مجلسى و مجلسى ثانى (1037- 1110ق)، دعاها، نمازها و آداب مستحبی روزهای هفته و به‌ویژه جمعه را بیان می‌کند. مهدی سلیمانی آشتیانی (متولد ۱۳۵۴ش) این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و برای آن مقدمه‌ای مفید نوشته است.

ربيع الأسابيع
پدیدآوران	مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی (نويسنده) سلیمانی آشتیانی، مهدی (محقق)
عنوان‌های دیگر	ادعیه و اعمال جمعه و دیگر روزهای هفته
ناشر	مسجد مقدس جمکران
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1386ش
چاپ	1
موضوع	دعا - جنبه‌های‌ قرآني‌
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	BP ۲۶۷/۸/م۳ر۲
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• علامه مجلسى اثر حاضر را با هدف هدایت و سودرسانی به جویندگان خیر، سعادت و برکت نوشته است تا خودش مشمول دعای خیر آنان شود.
• مهدی سلیمانی آشتیانی تأکید کرده است: این کتاب از منابع اصلی ادعیه نیست و برای تصحیح، به‌جای بیان اختلاف نسخه‌های خطی، به منابع اولی مراجعه شد.

ساختار و محتوا

• این اثر، از مباحث ذیل تشکیل شده است:

1. فضیلت شب و روز جمعه.
2. اعمال شب جمعه.
3. بعضی از اعمال روز جمعه.
4. فضییلت تصدّق و سایر مستحبات روز جمعه.
5. در بیان اموری چند که در روز جمعه از آنها احتراز باید نمود.
6. فضیلت صلوات بر محمد و آل‌محمد و کیفیت آن و فضل و کیفیت زیارات ایشان و سایر مؤمنان.
7. فضل سوره‌هایی که سنت است در روز جمعه بخوانند.
8. دعاها و نمازهای روز جمعه از نماز صبح تا زوال.
9. نافله جمعه.
10. نماز و دعاهای حاجت مخصوص روز جمعه.
11. اعمالی چند که اختصاص به روز جمعه ندارد و در روز جمعه انجام دادن آن افضل است.
12. ادعیه زوال جمعه و آداب توجه به نماز جمعه و دعاهای آن و ادعیه و نمازهای مستحبّ بعد از نماز جمعه.
13. اعمال بعد از نماز عصر روز جمعه.
14. دعاهای جمعه و اعمال سایر هفته.

• خاتمه (برخی از فضایل نماز جمعه و امور متفرقه).

نمونه مباحث

• حقّ تعالی می‌فرماید که: «و شاهدٍ و مشهودٍ» (بروج: 3)؛ یعنی: سوگند یاد می‌کنم به حقّ شاهد و مشهود و در احادیث معتبر وارد شده است که «شاهد» روز جمعه است که گواهی می‌دهد برای هرکه اعمال خیر در آن روز کند و «مشهود» روز عرفه است که مردم در عرفات در آن روز حاضر می‌شوند.
• علامه مجلسى در این اثر در بسیاری از موارد، متون عربی را بدون ترجمه فارسی آورده است؛ مانند دعای حضرت فاطمه(س) در روز جمعه به روایت شیخ و کفعمی – رحمهماالله -: اللهمّ اجعلنا من أقرب من تقرّب إليك و أوجه من توجّه إليك و أنجح من سألك و تضرّع إليك؛ اللهمّ اجعلنا ممّن كأنّه يراك إلى يوم القيامة الّذي فيه يلقاك و لا تمتنا إلاّ على رضاك؛ اللهمّ و اجعلنا ممّن أخلص لك بعمله و أحبّك في جميع خلقك؛ اللهمّ صلّ على محمّد و آل‌محمّد و اغفر لنا مغفرة جزما حتما لا نقترف بعدها ذنبا و لا نكتسب خطيئة و لا إثما؛ اللهمّ صلّ على محمّد و آل‌محمّد، صلاة نامية دائمة زاكية متتابعة متواصلة مترادفة برحمتك يا أرحم الراحمين.
• مهدی سلیمانی آشتیانی نیز اقدامی در جهت برگردان موارد ترجمه‌نشده، انجام نداده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.