درآمدی بر علم تجوید
درآمدى بر علم تجويد تألیف محمد بن محمد بن جزرى، و ترجمه ابوالفضل علاّمى و صفر سفيدرو، كتابی است پيرامون يكى از موضوعات علوم قرآنى يعنى مسالۀ تجويد. مؤلف كه از دانشمندان علوم اسلامى به شمار مى‌رود، در اين كتاب آنچه را كه يك استاد و معلم قرائت به آن نيازمند مى‌باشد توضيح داده است.
| درآمدی بر علم تجوید | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | علامی، ابوالفضل (مترجم)
بواب، علی حسین (محقق) جزری، محمد بن محمد (نویسنده) سفیدرو، صفر (مترجم) |
| عنوان‌های دیگر | التمهید فی علم التجوید |
| ناشر | حضور |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1376 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-6272-00-2 |
| موضوع | قرآن - تجوید قرآن - قرائت - راهنمای آموزشی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 75/56 /الف2 ت8041 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
وى مطالب كتاب را در ده بخش بيان نموده، در بخش اول نحوۀ قرائت قرآن در زمان خويش و بدعت‌هايى را كه از طرف آنان ايجاد شده توضيح مى‌دهد.در بخش دوم، تجويد، ترتيل و تحقيق و تفاوت آنها را با يكديگر تشريح نموده است.
در بخش سوم، اصول و قواعد قرائت را بيان مى‌كند.در بخش چهارم لحن (غلط خواندن) را تعريف و اقسام آنرا بيان كرده است.در بخش پنجم همزۀ وصل و قطع و اقسام هر كدام را توضيح مى‌دهد.بخش ششم را اختصاص به حروف داده.در فصل هفتم اسباب و القاب آنها را بيان مى‌كند.در بخش هشتم كه طولانى‌ترين فصل كتاب به شمار مى‌رود، مخارج حروف را به تفصيل مورد بررسى قرار داده است.بخش نهم نون ساكن را توضيح داده و اقسام آنرا بيان كرده و در آخرين بخش، اقسام وقف و ابتدا را همراه با مثالهاى آن ذكر نموده است.
با توجه به ویژگی‌هاى آن، كتاب دربردارندۀ موضوعاتى است كه مى‌تواند مورد استفاده قرآن‌پژوهان بويژه اساتيد قرائت قرآن قرار گيرد.
ساختار
كتاب داراى ده بخش مى‌باشد كه هر بخش شامل چند فصل (كه مجموعا هفده فصل) مى‌باشد و فهرست مطالب آن به قرار زير است:
بخش اول:چگونگى قرائت معاصران
بخش دوم: تجويد شامل پنج فصل: تجويد، تحقيق و ترتيل، معناى ترتيل، تفاوت بين تحقيق و ترتيل، چگونگى تلاوت و ويژگى‌هاى قرائت پيشوايان قرائت.
بخش سوم:اصول و قواعد قرائت
بخش چهارم:لحن و اقسام آن شامل دو فصل معناى لحن در لغت و لحن و حقيقت آن.
بخش پنجم:همزۀ وصل و قطع شامل دو فصل همزۀ ابتداى افعال و اقسام الف)همزه) در اول اسامى.
بخش ششم: گفتارى دربارۀ حركات و حروف شامل دو فصل: حروف و حركات و ارتباط آنها و حروف «مدّ» و «لين» و حركات.
بخش هفتم:نام‌هاى حروف و اسباب آن شامل دو فصل: القاب و نام‌هاى حروف و صفات حروف و اسباب آن.
بخش هشتم:مخارج حروف-
بخش نهم:احكام نون ساكن و تنوين
بخش دهم:وقف و ابتدا شامل چهار فصل: وقف «تام»، وقف «كافى»، وقف «حسن» و وقف «قبيح».
ويژگى‌ها
- در بخش هشتم:به صورت مفصل پيرامون حروف و مخارج مربوط به هر كدام از آنها بحث نموده، حروف 29 گانه را به صورت مستقل با ويژگى‌هاى آن تشريح مى‌كند.
- در بخش سوم:اصول و قواعد قرائت مانند:مدّ، قصر، اشباع و...مورد بحث قرار گرفته، ویژگی‌هاى هر كدام بيان شده است.
- در بخش پنجم:همزۀ وصل و قطع مورد بحث و بررسى قرار گرفته. وى در ابتدا اين بحث را در افعال(همزۀ وصل) و در ادامه در اسماء مطرح كرده است.
- در بخش دوم:پس از تعريف سه واژۀ: تجويد، تحقيق و ترتيل تفاوت بين تحقيق و ترتيل را ذكر، آنگاه ویژگی‌هاى قرائت پيشوايان قرائت را توضيح مى‌دهد.
- در بخش اول:قرائت‌هاى معاصر خود را بررسى و بدعت‌هايى را كه در هنگام قرائت قرآن ايجاد شده (همچون خواندن قرآن به صورت غنا و ترعيد(لرزاندن صدا) توضيح مى‌دهد.
نسخه‌شناسى(فارسى)
درآمدى بر علم تجويد كتاب يك جلد، متن آن فارسى و داراى 240 صفحه مى‌باشد كه مشخصات آن به قرار زير است:
- نوع كاغذ:معمولى
- جلد:شوميز
- نوبت چاپ:اول
- تاريخ انتشار:سال 1376 هجرى شمسى
- ناشر:مؤسسۀ فرهنگى-انتشاراتى حضور
- تيراژ:3000 نسخه
- داراى فهرست: الف:احاديث ب:اشعار ج:اسامى د:منابع: تحقيق ه:مطالب كتاب
- نام كتاب:درآمدى بر علم تجويد
- نام مؤلف:محمد بن محمد بن جزرى
- نام مترجمان:ابوالفضل علاّمى و صفر سفيدرو
تذكر:اين كتاب، ترجمۀ كتاب:التمهيد فى علم التجويد(ابن جزرى) است كه توسط آقايان:ابوالفضل علاّمى و صفر سفيدرو به فارسى ترجمه شده و موارد زير به آن اضافه گرديده است.
- آدرس آيات و مطالبى كه در متن كتاب، مؤلف از ديگران نقل كرده است
- شرح بعضى از لغات مشكل
- آدرس‌دهى بعضى از مباحث به کتاب‌هاى ديگر كه در علم تجويد نوشته شده است.
- استفاده از نظرات ديگران در توضيح مباحث و مطالب كتاب‌شناسى