خلاصه معراج السعادة
خلاصه معراج السعاده، المقامات العلیه در علم اخلاق، خلاصه‌ای است از کتاب اخلاقی معراج السعاده ملااحمد نراقی که تلخیص آن توسط شیخ عباس قمی صورت گرفته است.
| خلاصه معراج السعادة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | قمی، عباس (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | المقامات العلیه در علم اخلاق |
| ناشر | مؤسسه در راه حق |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1370ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ن4م6 1370 247/75 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شیخ عباس قمی، کتاب معراج السعاده را بهترین کتاب اخلاق در زبان فارسی می‌داند و بر آن است که در سفر و حضر باید از آن بهره بد، اما حجم زیاد آن از این بهره وری پیش گیرد، ایت است که بیشتر مطالب آن را خلاصه وار در این کتاب گردآورده است.
کتاب را یک مقدمه، دو باب و یک خاتمه است که چکیده آنها چنین است:
در مقدمه اشارتی کوتاه دارد به انسان‌شناسی و ترکیب آدمی از جسم و روح و عناصر تشکیل دهنده جسم، بعد از بیماری های جسم و روح و راه درمان آنها یاد می‌کند.
باب اول: در این باب نخست از قوای نفس یعنی عقل، شهروت، عضب و وهم و کار آنها سخن به میان آمده است، از لذت و الم هر یک یاد می‌شود، به مبدأ افعال جزوی و عقل نظر و عقل عملی پرداخته شده است و حاصله غلبه قوه عاقله بر دیگر قوا که تهذیب قوای چهارگانه و تولد حکمد، عدالت، شجاعت و عفت است اشاهر می‌شود سپس از اجناس رذایل که نقطه مقابل فضایل است گفته می‌شود و از قاعده حد وسط در اخلاق یاد می‌شود.
باب دوم. نویسنده در این باب تفصیل اخلاق نیک و بد و فواید و مقاسد آنها، و چگونگی کسب اخلاق حسنه و درمان اوصاف ناپسند را در پنج مقام می‌آورد. در مقام اول از عدالت و انواع سه گانه آن می‌گوید. در مقام دوم از درمان خوی‌‌های ناپسند برخاسته از قوه عاقله یاد می‌کند و به رذایلی که از جربزه و جهل بسیط بر می‌اید می‌پرداد. پس از این از صفات ناپسند و پسندیده برخاسته از قوه عضبیه می‌گوید.
در مقام چهارم از رذائل و فضایل ناشی از قوه شهویه و راه حصول آ«ها می‌گوید. و در مقام پنجم درباره صفات نیک و بد ناشی از سه قوه عاقله، غضبیه و شهویه یا دو قوه از این سه است.
نگارنده پس از هر مدخل، معنای آن، روش ایجاد آن، انواع و اقسام و فروعات آن، راه درمان آن و صفت ضدش را شرح می‌دهد و در خاتمه به پنج نکته برای کسانی که در پی پاکی نفس از بدی‌‌هایند می‌پردازد[۱]
پانویس
- ↑ رفیعی، بهروز، ص115-116
منابع مقاله
رفیعی، بهروز؛ اخلاق، عرفان و تصوف اسلامی: کتابشناسی توصیفی و موضوعی، تهران، انتشارات بین‌المللی هدی، چاپ یکم، 1377ش.