حذف الفضول عن علم الأصول

حذف الفضول عن علم الأصول، نوشته سید محسن امین حسینی عامِلی (1284-1371ق)، فقیه، ادیب و شرح‌حال‌نگار بزرگ شیعی است. او مبحث‌هایی از دانش اصول فقه را که بایسته است طالبان این علم آن‌ها را بیاموزند، کوتاه ارائه کرده و از افزوده‌های بی‌ثمر و تباه‌کننده عمر طلاب پرهیز کرده است[۱]‏.

حذف الفضول عن علم الأصول
حذف الفضول عن علم الأصول
پدیدآورانامین، محسن (نويسنده) المجمع العالمي للتقریب بین المذاهب الإسلامیة. مرکز البحوث و الدراسات العلمیة (سایر)
ناشرتشيع
مکان نشرایران - قم
سال نشر1381ش - 1423ق
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
/الف85 ح4 159/8 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

در توضیح کار امین این‌گونه گفته می‌شود که اصول فقه همواره با توجه به نوابغ و علمای بزرگی که داشته در معرض اصلاح، نقد و تکامل بوده است. این دانش سه مرحله تاریخی را به خود دیده است؛ در نخستین مرحله، اخباریان اعتبار و هویت این دانش را به چالش کشیده و توانستند بسیار بر حوزه فقه چیره شوند. مرحله دوم با ظهور وحید بهبهانی آغاز شد. او در برابر اخباریان ایستاد و دانش اصول را همراه با نقد آن دوباره استوار کرد. در مرحله سوم، دانش اصول فقه با نقد روش‌های پیروی‌شده در گذشته و نشان ‌دادن معایب آن روبه‌رو شد. سید محسن امین از برجسته‌ترین پیرایش‌گران این علم در این مرحله است. او در این اثر کوشیده است که با نگاه انتقادی و با روش ساده، افزوده‌های بی‌ثمر را از دامان این علم بزداید[۲]‏.

امین برخی مباحث علم اصول را با استناد به منابع اصولیان در هشت مبحث و فصل‌های متعدد به‌اجمال توضیح داده است؛ این مباحث با عنوان‌های: الفاظ (وضع، اقسام دلالت، جزیی و کلی، مفرد و مرکب، مترادف و مشترک)، حقیقت و مجاز، به‌کار بردن یک لفظ در بیش از یک معنا، کاربرد لفظ در معنای حقیقی و مجازی، مشتق، امر و اقسام وجوب و نهی، ارائه شده‌اند.

البته، مبحث هفتم به علت خطی و قدیمی‌ بودن اصل کتاب، خوانا نبوده و برای همین، چاپ نشده است[۳]. در پاورقی‌های این اثر، به‌تناسب نکته‌هایی که در متن آمده، منابعی درج شده است. ‏در پایان کتاب نیز فهرست آیه‌ها و حدیث‌ها آورده شده‌ است.

پانویس

  1. ر.ک: خطبه نویسنده، ص3
  2. ر.ک: مقدمه تحقیق، ص8-3
  3. ر.ک: متن کتاب، ص85

منابع مقاله

خطبه نویسنده، مقدمه تحقیق و متن کتاب.


وابسته‌ها