حجیة الحدیث
حجية الحديث، نوشته حیدر حب‌الله، نویسنده معاصر شیعی است که به بررسی جایگاه حدیث و سنت، در استنباط و اجتهاد دینی می‌پردازد. کتاب در یک جلد منتشر شده و مشتمل بر مقدمه و دو فصل و خاتمه است.
| حجیة الحدیث | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حب‌الله، حیدر (نويسنده) |
| ناشر | مؤسسة الإنتشار العربي |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| موضوع | اصول فقه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 13 /ح۲ح۳ 161/32 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مؤلف می‌گوید: بحث در رابطه با سنت پیامبر، در دو مرحله می‌تواند اتفاق افتد:
- حجیت سنت واقعی: یعنی حجیت آنچه واقعا از پیامبر(ص) صادر شده، اعم از رفتار و گفتار؛
- حجیت سنت منقول و محکی: یعنی حجیت نصوص و متونی مانند احادیث آحاد و متواتر و منقولات تاریخی و امثال آن، که حاکی از گفتار و رفتار پیامبر(ص) هستند.
مباحث کتاب، مربوط به مرحله دوم و حجیت حدیث است[۱].
محتوای کتاب، مجموعه دروس خارج مؤلف است که آنها را تنظیم و ارائه کرده است[۲]. وی ابتدا مفاهیم و مباحث مقدماتی را ارائه می‌کند[۳] و سپس در فصل اول به حجیت حدیث یقینی (حجیت سنت منقول قطعی) می‌پردازد و مباحث این فصل را در سه محور به پیش می‌برد. محور اول به حدیث متواتر اختصاص دارد. در این محور، به‌تفصیل درباره هویت تواتر و حقیقت آن، شروط و عناصر تشکیل‌دهنده آن، انوع تواتر، تواتر منقول، جایگاه تواتر در تراث اسلامی و همچنین از نفی یکسان‌پنداری تواتر با مفهوم کثرت در قرآن، بحث می‌شود[۴].
محور دوم به خبر واحد محفوف به قرینه قطعی یا اطمینانی اختصاص دارد. مؤلف، قرائن را در دو بخش قرائن صدور و قرائن مضمون بررسی می‌کند[۵].
وی در محور سوم، میراث حدیث اسلامی را از حیث ارزش معرفتی آن مورد بحث قرار می‌دهد. با توجه به اینکه مسائلی از قبیل نقل به معنا، مشکلات نسخ و مخطوطات، تقطیع، حفظ، احوال روات، حذف قرائن شفاهی در تبدیل خطاب به نوشته و همچنین از بین رفتن برخی از نصوص حدیثی، وجود دارد، آیا باز می‌توان به میراث حدیث اسلامی اعتماد کرد؟[۶].
فصل دوم، به بررسی حجیت حدیث ظنی (سنت منقول به خبر آحاد بدون احتفاف به قرینه) اختصاص دارد. در این‌باره دو نظریه است: نظریه اول قائل به عدم حجیت است که مؤلف ادله و مستندات آن را از قرآن و روایت و اجماع و عقل آورده و بررسی می‌کند. نظریه دوم، قائل به حجیت است که آن‌هم مستند به ادله قرآنی، روایی، اجماع، عرف و سیره و عقل است و مؤلف با آوردن این مستندات، شیوه‌های استدلال علما به آنها را بررسی می‌کند[۷].
در بخش خاتمه به بیان بارزترین نتایج فصول و موضوعات می‌پردازد[۸].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.