حجية القياس و الرد علی المخالفين
حجية القياس و الرد علی المخالفين، نوشته یوسف بن عبدالرحمن، شرح مختصری است در باب حجیت قیاس که نویسنده در آن کوشیده است تا به‌صورت مختصر، درباره قیاس توضیح داده و درباره اهمیت کاربرد آن، شناخت واژه و اصطلاح آن و شناخت کسی که قیاس را نخستین بار انکار کرد، گفتگو کند. عبدالرحمن در این کتاب، دلیل‌های نفی‌کنندگان و پذیرندگان قیاس را به‌همراه خلاصه مباحث آورده است.
| حجية القياس و الرد علی المخالفين | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | يوسف بن عبدالرحمن (نويسنده) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 0 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نویسنده، بحث خود را در این کتاب، به چهار مقدمه تمهیدیه، سه مبحث و یک خلاصه تقسیم کرده است.
وی در مقدمه اول از اهمیت قیاس بحث می‌کند. در مقدمه دوم، به تعریف لغوی و اصطلاحی قیاس می‌پردازد. در مقدمه سوم، انواع قیاس (قیاس عکس و قیاس طرد) را به بحث می‌گذارد و در مقدمه چهارم، از نخستین کسی که به انکار قیاس پرداخته سخن می‌گوید.
در مبحث اول، ادله منکران قیاس، در مبحث دوم، ادله قائلان به آن، در مبحث سوم، نقد ادله منکران و در خلاصه، چکیده مباحث سه مبحث را مطرح می‌کند[۱].
نمونه بحث
نویسنده در مقدمه اول، پیرامون اهمیت قیاس می‌نویسد: قیاس دلیل چهارم، از ادله اصول فقه است که در جای خود، شأن و ارزش والایی دارد؛ به‌گونه‌ای که با کاربرد آن، بیشتر احکام استنباط می‌شود؛ چراکه از یک‌سو، تعداد نص‌ها مشخص است و از سوی دیگر، رخدادها نوبه‌نو پدید می‌آیند و در اندازه نمی‌گنجند؛ پس برای استنباط احکام این موضوعات تازه، به قیاس نیاز پیدا می‌شود و از کاربرد آن گریزی نیست.
در ادامه، می‌گوید: بخش معتنابهی از جهان اسلام به کاربرد قیاس باور دارند و تنها معتزله و امامیه و ظاهریه، حجیت آن را نمی‌پذیرند؛ البته، از سوی دیگر، برخی از پذیرندگان حجیت قیاس نیز راه افراط را رفته و حتی در نصوص صریح نیز قیاس را به‌کار می‌گیرند. محققان، تنها در هنگام ضرورت، به قیاس متمسک می‌شوند؛ یعنی وقتی حکم مسئله‌ای یا رخدادی را در کتاب و سنت یا اجماع نیابند[۲].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.