جندی، محمد سلیم
محمد سلیم جندی (1298 – 1375ق)، عضو مجمع العلمی العربی دمشق، شاعر، از اساتید ادبیات و نویسندگان عرب سوری.
| نام | جندی، محمد سلیم |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | محمد تقی‌الدین |
| متولد | 24 اوت 1881م |
| محل تولد | معمرة‌النعمان سوریه |
| رحلت | 24 اکتبر 1955م |
| اساتید | محمد تقی‌الدين بن سليم جندی عبّاسی: پدرش |
| برخی آثار | تاریخ معرة النعمان
رسالة الملائکة |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00629AUTHORCODE |
ولادت
محمد سلیم الجندی در 24 اوت 1881م برابر با رمضان 1298ق در معمرة‌النعمان سوریه متولد شد.
تحصیلات
وی در سایه پدرش قرآن را آموخت. او در سال 1893 م وارد «المکتب الرشدی» شد و دو سال بعد مدرک آنجا را گرفت. جندی سپس نزد شیوخ معمرة‌النعمان علم آموخت؛ او سوره‌هایی از قرآن، مطالبی از فقه و متون عربی و بسیاری از شعرها را از بر کرد و از سیزده‌سالگی با شعر آشنا شد.
در سال 1901م. او همراه پدرش به دمشق نقل‌مکان کرد و نزد دانشمندان آنجا علوم عربی و دین خواند، او سخت درس می‌خواند و در میان رفقای خود سرآمد بود[۱].
مشاغل و مناصب
در سال 1908م. محمد سلیم جندی، در خانه خود تدریس علوم دستور زبان (نحو)، بلاغت، منطق و سایر علوم را آغاز کرد. وی بر همین حال بود تا در سال 1914م. که پدرش درگذشت؛ او پس از درگذشت پدرش به رتق‌وفتق امور خواهران و برادرانش مشغول شد.
محمد سلیم جندی، در سال 1918م به‌عنوان ممیّز (دیوان رسائل) منصوب و سپس رئیس دفترداران بخش عربی در دفتر حاکم نظامی شد.
در سال 1924م. وی به‌عنوان استاد ادبیات عرب در (مکتب منبر) منصوب شد. او تدریس را ادامه داد تا اینکه در سال 1940م. بازنشسته شد. در این دوره او - علاوه بر کار در مکتب عنبر- استاد مدرسه عالی هنر (مدرسة الآداب العليا) و مدرسه انجمن علما (مدرسة جمعية العلماء) و مدرسه لائیک (مدرسة اللاييك) هم بود.
در سال 1942م. علاوه بر تدریس ادبیات عرب در کلاس‌های عالی، به‌عنوان مدیر دانشکده شریعت اسلامی (كلية الشرعية الإسلامية) منصوب شد، سپس در 1944م. مدیر آنجا شد و به مدت چهار سال در این سمت باقی ماند.
در سال 1945م. وی سردبیر مجله اوقاف اسلامی بود که توسط اداره اوقاف در دمشق چاپ می‌شد[۲].
جوایز
در سال 1941م، دولت سوریه برای قدردانی از تلاش‌های وی در آموزش زبان عربی و سایر علوم، مدال افتخار سوریه (وسام الاستحقاق السوري) را به او اعطا کرد[۳].
وفات
استاد سلیم جندی در 7 ربیع‌الاول 1375ق مطابق با 24 اکتبر 1955م. درگذشت و در دمشق به خاک سپرده شد[۴].
آثار
کتاب‌های چاپی
- معاني‌الشعر أشناندانی(تحقيق مشترک)؛
- إصلاح الفاسد من لغة الجرائد؛
- عدة الأديب (3 جلد)، با مشاركت محمد الداودي؛
- الطُّرف (مشترک) کتاب درسی در شش جلد که وزارت آموزش‌وپرورش جمهوری سوریه تصمیم به تدریس آن در مدارس متوسطه گرفت؛
- عمدة الأديب: عبدالله بن مقفع، دراسة لأدبه وطرف من سيرته و نخبة من كلامه؛
- رسالة الملائكة أبوالعلاء معري (تحقيق)؛
- الجامع في أخبار أبي العلاء و آثاره (3 جلد)، تعليق عبدالهادي هاشم؛
- تاريخ معرة النعمان (3 جلد)، تحقيق عمر رضا كحالة؛
- عمدة الأديب: علي بن أبي طالب؛
- امرؤ القيس؛
- كتاب المستظهر (6 جلد)، کتاب آموزشی، با مشارکت گروهی از اساتید.
مؤلفات خطی
- ابن الرومي (5 جلد).
- ابن زيدون؛
- ابن العميد؛
- أبو تمام؛
- أبو العتاهية؛
- أبو نواس؛
- الأدب الجاهلي (3 جلد)؛
- الأعشى؛
- الأمثال و الحكم؛
- بشار بن برد؛
- البلاط الأموي؛
- البلاط العباسي؛
- تاريخ أدب اللغة (دو جلد)؛
- الجاحظ (3 جلد)؛
- جرير؛
- الحجاج؛
- الحريري؛
- حسان بن ثابت؛
- الحطيئة (دو جلد)؛
- الخنساء؛
- ديوان شعر؛
- رسالة في أحكام (ما و من)؛
- رسالة في الأطعمة و الأشربة في بلاد الشام؛
- زهير بن أبي سلمى؛
- الشعر؛
- الشعر في العصر الثاني؛
- الشعر في العصر العباسي؛
- العصر الثاني؛
- العصر الخامس، أحمد شوقي؛
- العصر الرابع (دو جلد)؛
- العصر العباسي (دو جلد)؛
- عمر بن أبي ربيعة؛
- قس بن ساعدة و أكثم بن صيفي؛
- لبيد العامري؛
- المتنبي؛
- مرفد المعلم و مرشد المتعلم؛
- المنهل الصافي في العروض و القوافي؛
- النابغة الذبياني؛
- النثر في صدر الإسلام و العصر الأموي؛
- النثر في العصر العباسي.
مقالات
استاد محمد سلیم جندی مقالات زیادی را در تعدادی از روزنامه‌ها و مجلات منتشر کرده است. از جمله این موارد می‌توان به این موارد اشاره کرد: (روزنامه الفيحاء الدمشقية)، و (روزنامه المقتبس)، و (مجله الأديب)، و (مجله الأوقاف الإسلامية)، و (مجله التمدن الإسلامي)، و (مجله الحديث-حلب)، و (مجله دمشق)، و (مجله الرابطة الأدبية)، و (مجله الطليعة)[۵].
پانویس
منابع مقاله