جلودی، عبدالعزیز بن یحیی
عبدالعزیز بن یحیی جلودی بصری (متوفای ۳۳۲ق)، از بزرگان شیعه، از شاگردان ابوعبدالله محمد بن زکریا جوهری غلابی، از اساتید احمد بن ابراهیم بن معلی بصری، صاحب کتاب «ما نزل من القرآن فی علی علیه‌السلام».
| جلودی، عبدالعزیز بن یحیی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | ابواحمد عبدالعزیز بن یحیی بن احمد بصری جلودی |
| لقب | عبدالعزیز جلودی مشهور به شیخ بصره |
| محل زندگی | بصره |
| رحلت | ۱۷ ذی‌حجه ۳۳۲ق |
| اطلاعات علمی | |
| اساتید | ابوعبدالله محمد بن زکریا جوهری غلابی |
| شاگردان | احمد بن ابراهیم بن معلی بصری |
| برخی آثار | ما نزل من القرآن فی علی علیه‌السلام |
نام و نسب
ابواحمد عبدالعزیز بن یحیی بن احمد بصری جلودی، از نوادگان عیسی جلودی، از اصحاب امام باقر(ع) بود.
تولد
تاریخ ولادت وی معلوم نیست.
اساتید
با توجه به کثرت اخبار منقول از وی، شاید بتوان غلابی را مهم‌ترین استاد جلودی دانست. از دیگر کسانی که جلودی از آن‌ها حدیث نقل کرده است، ابوالخیر احمد بن محمد بن جعفر طایی، ابوالقاسم عبدالواحد بن عبدالله بن یونس موصلی و ابوعبدالله احمد بن عمار بن خالد بوده‌اند.
شاگردان
درباره شاگردان وی اطلاع چندانی در دست نیست؛ فقط می‌دانیم که احمد بن ابراهیم بن معلی بصری، علاوه بر روایت آثار جلودی، مستملی وی در بصره بوده است و ابوعلی احمد بن محمد صولی، شاگرد جلودی، نیز در ۳۵۲ق یا ۳۵۳ق، به بغداد رفته و در مسجد براثا، مسجد معروف شیعیان، روایاتی از جلودی نقل کرده است.
آثار
آثار بسیاری درباره اخبار و سیر و روایات و مباحث فقهی برای وی برشمرده‌اند. نجاشی حدود دویست اثر از وی نام برده و گفته که بعضی از آن‌ها را دیده؛ از جمله آنهاست:
- كتاب التفسير عن علي؛
- مجموع قرائة أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع)؛
- كتاب الجمل؛
- كتاب صفين؛
- كتاب الحَكَمَين؛
- كتاب مسند أميرالمؤمنين(ع)؛
- كتاب التجارات عن علي(ع).
راویان
در ۳۱۷ق، در بصره، ابوالعباس محمد بن ابراهیم بن اسحاق طالقانی، برخی آثار جلودی را از وی سماع کرده است.
این فرد مهم‌ترین راوی آثار جلودی برای شیخ صدوق (متوفی ۳۸۱ق) بوده و صدوق در اغلب آثار خود، آنچه را که به روایت از جلودی آورده، از طریق طالقانی نقل کرده است.
وفات
تاریخ وفات جلودی را ابن طاووس، سال ۳۰۲ق و ابن ندیم پس از ۳۳۰ق، ذکر کرده است. با توجه به روایت محمد بن ابراهیم طالقانی و ابوبکر جرجرایی از جلودی در ۳۱۷ق، تاریخ ۳۰۲ق، نادرست است. به نوشته خزاز رازی، جلودی در ۱۷ ذی‌حجه ۳۳۲ق، وفات یافت و در روز غدیر دفن شد؛ به نظر می‌رسد که این تاریخ، صحیح باشد[۱].
پانویس
- ↑ ر.ک: رحمتی، محمدکاظم، ج10، ص575-576
منابع مقاله
رحمتی، محمدکاظم، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، چاپ اول، 1385.