جستارهای فلسفی در تفسیر معنی
جستارهای فلسفی در تفسیر معنی، از آثار نویسنده و فیلسوف ایرانی معاصر، دکتر غلامحسين ابراهیمى دينانى (متولد ۱۳۱۳ش)، به بررسی معنیشناسی با روش تحلیلی و عقلی و فلسفی میپردازد. کتاب حاضر میکوشد انسان را به اندیشیدن ژرف عقلی وادارد و او را به سوی خودشناسی و خداشناسی و ادارک معنای زندگی و معنای مطلق سوق دهد. مخاطبان این اثر، فقط علاقمندان به اندیشیدن فلسفی هستند.
| جستارهای فلسفی در تفسیر معنی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابراهیمی دینانی، غلام حسین (نويسنده) |
| سال نشر | 1401ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-622-98408-5-6 |
| موضوع | معنی (فلسفه) - معنی شناسی(فلسفه) |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 2الف6م 105 B |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
انتقاد روششناسانه
- دکتر غلامحسين ابراهیمى دينانى هرچند اندیشمند است ولی در آثارش توجه کافی به چگونگی عرضه مطالب فلسفی مشاهده نمیشود و به عنوان مثال، خوانندگان در این اثر مفصل (414 صفحهای) حتی یک عنوان روشن برای مباحث آن نمییابند و عناوین بخشهای آن نیز مبهم آورده شده است. [۱]
هدف و روش
- دکتر غلامحسين ابراهیمى دينانى، با تأکید بر فناناپذیری معنا، افزوده است: ... درباره حقیقت معنی هر کس هرچه بگوید، کم گفته است. سخن گفتن ما نیز در این باب، جز سخن گفتن یک قطره درباره حقیقت دریا چیز دیگری نیست. قطره باران هنگام باریدن برای خود یک قطره است ولی وقتی به دریا میرسد، از بودن خود شرمسار میگردد. شاعر آگاه به همین مسأله اشاره کرده است آنجا که بهزیبایی میگوید:
| یکی قطره باران ز ابری چکید | خجل شد چو پهنای دریا بدید. [۲] |
ساختار و محتوا
- این اثر از مقدمه و 18 بخش با عناوین کلی و نارسا مانند «بخش اول»، «بخش دوم» و «بخش سوم» تا آخر، تشکیل شده است. مقدمه نویسنده به بیان اهمیت معناشناسی و معرفی اجمالی و ناکافی کتاب حاضر میپردازد.
- در واقع دکتر غلامحسين ابراهیمى دينانى، در این کتاب موضوعات متعددی را مطرح میکند و چنین نیست که نخست به تعریف معنا و اقسام آن بپردازد و بعد در هر بخشی متمرکز بر روی یکی از ابعاد معناشناسی شود و خارج از موضوع سخنی نگوید، بلکه در هر بخشی وارد مسائل گوناگون میشود و با اندک مناسبتی، به تفسیر قرآن یا ادبیات و واژهشناسی یا عرفان و... منتقل میگردد. برخی از مباحث مهمّ و منطقی و فلسفی و عرفانی اثر حاضر عبارت است از:
بدیهی بودن دوگانگی ذهن و جهان خارج، نسبی بودن وجود ذهنی، شکلگیری معنای ذهنی بودن یا نبودن در مقایسه ذهن با جهان خارج، تقسیم ادراک به تصوری و تصدیقی، معقول و معقولات ثانیه، بیاعتباری کشف باطنی اهل شهود در صورتی که مخالف حکم صریح عقل باشد، جدال عقل و عشق، ولایت، هلیات بسیطه و مرکبه و وحدت وجود.
نمونه مباحث
- ... هرآنچه به ادراک انسان درمیآید، اعم از اینکه ظاهری باشد یا باطنی، از طریق کشف و شهود باشد یا از طریق استدلال و برهان، قابل بیان است و میتوان آن را مطرح کرد و به زبان آورد. هیچ گونه کشف و شهودی که اهل مکاشفه از آن برخوردار میشوند، از وحی الهی که بر پیغمبران نازل میشود، برتر و بالاتر نیست ولی پیغمبران وحی الهی را بیان کردهاند و مردم را از آن آگاه ساختهاند.... [۳]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.