جریان‌شناسی انتقادی عرفان‌های نوظهور

جریان‌شناسی انتقادی عرفان‌های نوظهور، نوشته حمیدرضا مظاهری سیف(1357ش) است. در این کتاب نظام فكری و پیام عمده جریان‌های عرفانی آمده و ارزیابی شده است.

جریان‌شناسی انتقادی عرفان‌های نوظهور
جریان‌شناسی انتقادی عرفان‌های نوظهور
پدیدآورانمظاهری سیف، حمید رضا (نويسنده)
ناشردفتر تبليغات اسلامی حوزه علمیه قم. معاونت پژوهشی. پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
مکان نشرایران - قم
سال نشر1387ش
چاپ1
شابک-
موضوعزندگی معنوی - عرفان - مطالعات تطبیقی - عرفان - نقد و تفسیر
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
‎‏/‎‏م‎‏6‎‏ج‎‏4‎‏ 625 ‏BL‎‏
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

مؤلف در جستجوی پاسخ به پرسش‌هایی است: اینکه، مبنای اندیشه و پیام اصلی افرادی مانند کوئیلو، اشو، دالای لاما، ماهاریشی و دیگران چیست؟ آیا نفس عرفان و این‌گونه عرفان‌ها به سرگشتگی‌های انسان امروز پاسخ می‌دهد؟ آیا نظام عرفان دینی ما کاستی‌هایی دارد و این‌گونه عرفان‌ها چیزی به عرفان اصیل دینی می‌افزاید؟‏[۱]

نویسنده در آغاز بخش نخست، تحلیل‌های عمومی و بنیادین را در باره عرفان‌های نوپدید انجام داده است. از‌این‌رو، وی مکتب‌های کهن عرفانی را با معیار فطرت تحلیل نموده و آن‌ها را بر اساس غایت‌های سیر و سلوک عرفانی رتبه‌بندی و ارزیابی کرده است. مظاهری، اندیشه‌های رهبران برخی از این مکتب‌های عرفانی، مانند ماهاریشی ماهش، باگوان اشو، پائولو کوئیلو و ولی هنگجی را نقد و بررسی می‌کند.[۲]سپس، تجربه عرفانی را در شش مکتب شمنیسم، تائوئیسم، بودیسم، هندوئیسم، مسیحیت و اسلام تحلیل می‌کند.[۳]

مظاهری در بخش دیگر، مبانی معنویت‌گرایی و شاخص‌های عرفان پست‌مدرن و سکولار را تحلیل کرده است[۴]او معنویت را در آثار اشو، کوئیلو، فاون دافا (معنویت بدن‌گرا) و عرفان سرخپوستی بررسی کرده[۵]و به موضوع اسرار مرگ، وحدت با روح طبیعت و شاخص‌های عرفانی در تجربه شمنیستی پرداخته است.[۶]

این کتاب خلأهای معرفتی‌-تحلیلی در جغرافیای علمی-فرهنگی و كاستی‌هایی در نقد هر كدام از عرفان‌های دروغین یا شبه‌عرفان‌ها دارد. با این حال، محور انتقادی آن از نظر كمّی و كیفی، بیشتر و بهتر از برخی كتاب‌ها در این زمینه‌ها است. این اثر با اشراف گروه اخلاق و تربيت و با پرسش‌های توصیفی- تحلیلی و پاسخ به آن‌ها به رشته تحرير درآمده است و پژوهش، پردازش و گزارش شده است و از این نظر امتیاز خاصی دارد.[۷]

پانویس

  1. ر.ک: سخنی با خواننده، ص 18
  2. ر.ک: مقدمه مؤلف، ص 24-23
  3. ر.ک: متن کتاب، ص 144-97
  4. ر.ک: همان، ص، 165-145
  5. ر.ک: همان، ص، 360-184
  6. ر.ک: همان، ص، 384-380
  7. ر.ک: رودگر، محمدجواد، ص 453

منابع مقاله

  1. مقدمه مؤلف
  2. سخنی با خواننده
  3. رودگر، محمدجواد، «سير و سلوک در قرآن»، مركز پژوهش‌های اسلامي صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، قم، دفتر عقل، 1388.



وابسته‌ها