جامع الكلم في السخاء و الكرم

جامع الكلم في السخاء و الكرم 1 المستجاد من فعلات الأجواد، از آثار قرائت‌شناس، حافظ، محدث منتقد و فقیه شافعی بغدادی قرن چهارم هجری قمری، ابوالحسن علی بن عمر بن احمد بن مهدی دارقطنی (306-385ق)، است که مجموعه روایاتی را درباره «فضائل سخاوت و جود و مذمت بخل» همراه با اسناد بیان می‌کند. بانوی پژوهشگر معاصر، امّ‌عبدالله بنت محروس عسلی، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده است. نویسنده، مترجم و مصحح حدیث‌شناس، ابوعبدالله محمود بن محمد حداد (متولد 1374ق)، بر تحقیق این کتاب نظارت علمی کرده و همچنین مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابوالحسن دارقطنی را شناسانده، ولی روش اثر حاضر را توضیح نداده است.

جامع الكلم في السخاء و الكرم
پدیدآوران	دارقطنی، علی بن عمر (نويسنده) حداد، محمود بن محمد (سایر) ام عبدالله عسلی (محقق)
سال نشر	1413ق - 1992م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

نام کتاب

• چند نام در نسخه‌های خطی برای کتاب حاضر ذکر شده است: «الأسخياء و الأجواد و صفة الكرم و ذمّ البخل»، «المستجاد من فعلات الأجواد»، «المستجاد»، «الأجواد» و «الأسخياء» و در برخی از نسخه‌های این اثر، هیچ نامی وجود ندارد.
• در نسخه حاضر، ابوعبدالله محمود بن محمد حداد، نام «المستجاد من فعلات الأجواد» را برگزیده است و «جامع الكلم في السخاء و الكرم» عنوانی برای مجموعه‌ای است که می‌خواسته منتشر کند و اولین شماره آن را این کتاب قرار داده است.

هدف و روش

• ابوالحسن دارقطنی، مقدمه‌ای ننوشته و اهداف و روش خودش را توضیح نداده است.
• ابوعبدالله محمود بن محمد حداد، با تأکید بر آنکه این کتاب، اثری جدید در موضوع خودش است، هرچند از این نویسنده انتظار بیشتری می‌رود، افزوده است: او وارد بحثی مهمّ شده؛ زیرا بدترین درد، بخل و عالی‌ترین مکارم اخلاق، سخاوت است.

ساختار و محتوا

• ابوالحسن دارقطنی در این اثر، تعداد 96 روایت را با اسناد آن نقل کرده است.

نمونه مباحث

• با سند نقل کرده است که پیامبر(ص) گفت: بخشنده، به خدا، خیر، مردم و بهشت، نزدیک است و از آتش، دور و بخیل، از خدا، خیر، مردم و بهشت، دور است و به آتش، نزدیک.
• با سند نقل کرده است که پیامبر(ص) گفت: به همه نیکی کن، چه قدر خوبی بداند، چه نداند؛ زیرا اگر قدرناشناس باشد، باز هم تو به ثواب رسیده‌ای.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.