ث‍ق‍ف‍ی‌ ت‍ه‍ران‍ی‌، ح‍س‍ن‌

حسن ثقفی تهرانی (۱۳۱۶-۱۳۸۸ش)، روحانی مجتهد، از شاگردان آیات عظام امام خمینی، سید احمد خوانساری و سید ابوالحسن رفیعی قزوینی و برادر همسر امام خمینی(ره) بود. وی سال‌ها در مسجد پامنار تهران به اقامه نماز و ارشاد مردم مشغول بود و آثاری در فقه، فلسفه و ادبیات مذهبی از خود به جای گذاشت.

حسن ثقفی تهرانی
NUR110736.jpg
نام کاملحسن ثقفی تهرانی
نام پدرآیت‌الله حاج میرزا محمد ثقفی تهرانی
ولادت۱۳۱۶ ش
محل تولدتهران، ایران
محل زندگیتهران، قم
رحلت۳۱ فروردین ۱۳۸۸ ش
مدفنحرم حضرت عبدالعظیم حسنی، شهرری
خویشاوندانخدیجه ثقفی (خواهر و همسر امام خمینی)، محمد ثقفی (پدر)
دیناسلام
مذهبشیعه دوازده امامی
پیشهروحانی، مدرس علوم حوزوی، مؤلف، مبلغ دینی
منصبامامت جماعت مسجد پامنار تهران
اطلاعات علمی
اجازه اجتهاد از
درجه علمیمجتهد
علایق پژوهشیفقه، اصول، فلسفه، عرفان، ادبیات
اساتید
برخی آثار

ولادت

آیت‌الله حاج میرزا حسن ثقفی تهرانی فرزند آیت‌الله حاج میرزا محمد ثقفی تهرانی (صاحب تفسیر روان جاوید) در سال ۱۳۱۶ شمسی در تهران در خانواده‌ای روحانی و صاحب‌نام دیده به جهان گشود. پدرش از روحانیان برجسته تهران و از شاگردان آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی بود. جد پدری‌اش میرزا ابوالفضل تهرانی از شاگردان آیات میرزای شیرازی و میرزا حبیب‌الله رشتی و صاحب کتاب «شفاء الصدور فی شرح زیارة العاشورا» و نیز جد اعلایش میرزا ابوالقاسم کلانتری نوری تهرانی از شاگردان شیخ مرتضی انصاری و از مجتهدان نامدار تهران بودند.[۱]

تحصیلات

دوره دبستان را در تهران گذراند و سپس به تحصیل علوم حوزوی روی آورد. ادبیات و بخشی از دروس سطح را در تهران نزد پدرش آیت‌الله میرزا محمد ثقفی، و نیز آیات میرزا احمد آشتیانی، میرزا ابوالحسن شعرانی و سید احمد سبط انصاری فراگرفت. آن‌گاه در درس سطح و خارج فقه و اصول آیات عظام سید احمد موسوی خوانساری، سید ابوالحسن رفیعی قزوینی و حسن حسن‌زاده آملی حاضر شد.[۲] همچنین مدتی در درس خارج فقه و اصول امام خمینی در قم و نیز در نجف اشرف شرکت جست و مورد لطف و توجه ویژه ایشان قرار داشت. وی از چند تن از مراجع تقلید از جمله امام خمینی، آیات خوانساری، رفیعی قزوینی، شعرانی و حسن‌زاده آملی اجازه اجتهاد و تصدی امور شرعیه دریافت کرد. علاوه بر علوم حوزوی، با فلسفه غرب و زبان‌های فرانسه و انگلیسی نیز آشنایی داشت.

فعالیت‌ها

از مهم‌ترین فعالیت‌های علمی او می‌توان به همکاری در تنظیم و نشر کتاب «جامع المدارک» تألیف آیت‌الله سید احمد خوانساری اشاره کرد. سال‌ها در مسجد پدری واقع در پامنار تهران به اقامه نماز جماعت، تدریس علوم دینی و ارشاد مردم اشتغال داشت. در نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی فعال بود و در کنار امام و خانواده‌اش به مبارزه با حکومت پهلوی ادامه داد. در دوران اوج انقلاب و حضور امام در پاریس، به فرانسه رفت و مدتی در خدمت ایشان بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز به تألیف و تبلیغ ادامه داد. وی فردی متواضع، اهل ادب و عاشق اهل بیت(ع) بود و منبرها و اشعارش آکنده از عشق به معصومین به ویژه حضرت زهرا(س) و امام حسین(ع) بود.[۳]

وفات

آیت‌الله حسن ثقفی تهرانی پس از چند روز تحمل بیماری قلبی، در نیمه‌شب سی‌ویکم فروردین ماه ۱۳۸۸ شمسی در تهران درگذشت. پیکر وی پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله سید محمد موسوی بجنوردی در مسجد پامنار، در حرم مطهر حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) و در جوار آرامگاه پدرانش به خاک سپرده شد.[۴][۵][۶]

آثار

  • اربعین حدیث
  • انسان و اندیشه (نگرشی بر کتاب اتحاد عاقل و معقول اثر آیت‌الله حسن‌زاده آملی)
  • چند برگ گل (منتخب بهترین اشعار در منقبت ائمه معصومین(ع) همراه با برخی اشعار خودش)
  • ترجمه صحیفه سجادیه (با مقدمه‌ای درباره دعا و زندگی امام سجاد(ع))
  • ترجمه و شرح زیارت عاشورا (تلخیص و نظری تازه بر کتاب شفاء الصدور)
  • گوشه‌هایی از زندگی ائمه معصومین(ع)
  • یک دوره کامل فقه (به صورت دست‌نویس و حاوی نظرات اختصاصی خویش)

پانويس

منابع مقاله

وابسته‌ها