تعليقات على الصحیفة السجادية
تعليقات على الصحيفة السجادية، از آثار حکیم، محدث، مفسر، عارف، شاعر و فقیه دوره صفویه، ملامحسن فیض کاشانی (977-1059ش)، است که توضیحاتی درباره ادعیه صحیفه سجادیه ارائه می‌کند. بیشتر این توضیحات، لغوی و ادبی یا روایی و تفسیری است. سید علی خراسانی کاظمی زیر نظر مؤسسة آل‌‌البیت(ع) لإحياء التراث، این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و برای آن مقدمه‌ای مفید نوشته و نگارنده و اثر حاضر را بااختصار معرفی کرده است.
| تعليقات على الصحیفة السجادية | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی (نويسنده)
علی بن حسین(ع)، امام چهارم (نويسنده) مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لاحیاء التراث (سایر) |
| عنوان‌های دیگر | الصحیفة السجادیة. شرح |
| ناشر | پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1366ش - 1407ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | علی بن حسین(ع)، امام چهارم، 38 - 94ق. صحیفه سجادیه - نقد و تفسیر - دعاها |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 3027ص8ع 267/1 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- سید علی خراسانی کاظمی، با تأکید بر آنکه اندیشوران اسلامی شروح گوناگونی بر صحیفه سجادیه تألیف کرده‌اند، افزوده است: برخی از این شروح، بسیار مفصل است، مانند رياض السالكين، بعضی متوسط، مثل نور الأنوار و تعدادی مختصر، همانند شرح محقق داماد و اثر حاضر[۱].
- ملامحسن فیض کاشانی، در مقدمه مختصرش یادآور شده است: این مباحث، تعلیقات این بنده بر صحیفه کامله سجادیه است، در مواردی که شاید نیازمند شرح باشد و آن را در پاسخ به درخواست برخی از برادران به رشته تحریر درآوردم[۲].
ساختار و محتوا
- مطالبی که نویسنده در این اثر، آورده، به‌ترتیب ادعیه صحیفه سجادیه تنظیم شده است. ملامحسن فیض کاشانی متن کامل هر دعا را ذکر نمی‌کند، بلکه فقط هر کلمه یا عبارتی را که نیاز به شرح دارد، مطرح می‌کند و بعد به توضیح همان می‌پردازد و حواشی و توضیحات نگارنده، مزجی نیست و به‌صورت تفکیک‌شده آمده است.
نمونه مباحث
- «دعای امام سجاد(ع) در هنگام ختم قرآن»: «مهيمن»: به معنای گواه، مراقب و معتمد است.... «جَواسي ألسنتنا»: یعنی صلابت و درشتی زبان‌ها و در گزارش ابن ادریس، به‌جای این کلمه، «حواشي» (با حاء و شین) آمده است؛ یعنی: اطراف و کناره‌های آن.... «لمحكم آياته»: آیه محکم آن است که هیچ احتمال دیگری جز آنچه از آن اراده شده، در معنای آن نباشد و این نام‌گذاری به‌خاطر آن است که معنای اراده‌شده، ظاهر و استوار است. «بمتشابهه»: متشابه آن است که احتمال 2 وجه یا بیشتر در معنای آن می‌رود و به جهت آنکه شنونده گرفتار اشتباه می‌شود، چنین نامیده شده است[۳].
- «دعای خداحافظی با ماه رمضان»: «أوجبت لهم محبّتك»، به سخن الهی «إنّ الله يحبّ التوابين» (بقره: 222) اشاره دارد و در حدیث آمده: «التائب حبيبُ الله»[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.