تاریخ مختصر دولت قدیم روم
تاریخ مختصر دولت قدیم روم تألیف محمدعلی فروغی؛ فروغی سیاست مردی است که از چهره‌های ادبی و آگاه جامعه محسوب می‌شده و همچنین دخالت مستقیم در تغییر سلطنت قاجار داشته است.از سمت و سوی سیاست پیشگی او که بگذریم هم از او با عنوان مرحوم فروغی یاد می‌کنند چرا که از فرهیختگان معاصر ماست. کتاب پیش رو در دوره‌ای که ایران به مناسبات بین‌المللی از چشم‌انداز مدرن نگاه می‌کرد کتاب مهمی بوده چرا که پیش از آن کتب مدون درباره‌ی دیگر کشورها و تاریخ شان محدود به متون مورخان کلی نویس بوده است. این کتاب در سی فصل نوشته شده است.
| تاریخ مختصر دولت قدیم روم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فروغی، محمدعلی (نویسنده) |
| ناشر | نشر مدید |
| مکان نشر | ايران - تهران |
| سال نشر | ۱۳۹۹ |
| شابک | 0-86-6376-622-978 |
| موضوع | روم - تاريخ |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | DG۲۰۹/ف۴ت۲ |
ساختار
کتاب از سی فصل تشکیل شده است. مهمترین عناوین فصول کتاب عبارتند از: عناوین فصل‌های این کتاب:
فصل اول: کیفیت جغرافیایی ایطالیا و طوایف قدیمه‌ی آن
فصل دوم: سلاطین قدیم روم
فصل سوم: ترتیبات دولتی و دینی رومی‌ها بعد از نسخ سلطنت
فصل چهارم: حصول مساوات بین طبقات مختلفه روم
فصل پنجم: تسخیر ایطالیا
فصل ششم: ترتیبات لشکر روم
فصل هفتم: جنگ اول کارتاژ
فصل هشتم: جنگ دویم کارتاز
فصل نهم: تسخیر حوزه‌ی مدیترانه
فصل دهم: نتایج فتوحات رومیان و تغییر احوال ایشان.....
فصل سی ام: حملات قبایل ژرمن و انقراض دولت غربی
گزارش محتوا
محمدعلی فروغی ملقب به ذکاء الملک؛ ادیب، فیلسوف، سیاستمدار، فعال دوره‌ی مشروطه و نخست وزیر دوران پهلوی بود. این سیاست مرد از چهره‌های ادبی و آگاه جامعه نیز بود و همچنین دخالت مستقیم در تغییر سلطنت قاجار داشت. او از از مؤسسین دانشگاه تهران و جزء فرهیختگان معاصر ماست که آثار بسیاری از خود به جای گذاشته است. در تألیفات و ترجمه‌های فروغی تأثیرپذیری از ادبیات کلاسیک خاصه سعدی انکارناپذیر است، هرچند که تأثر وی از فردوسی و حافظ و نظامی و خیام را هم نمی‌توان نادیده انگاشت، و همین امر و سلامت و روشنی و استحکام در کارهای فروغی باعث می‌شود که خواننده جذب آثار او شود. فروغی در نوشته‌های خود نه اهل سجع بود و سجع بندی، نه عبارت و عبارت پردازی. او شبیه مکالمه و محاوره‌ی مرد تربیت شده‌ی فارس زبان می‌نوشت و هرگز دنبال به کاربردن الفاظ قلنبه و اصطلاحات غلیظ نمی‌رفت. انشای او به قدری ساده و لطیف است که برای کسی که با اصطلاح آشنا باشد، فورا مفهوم و مثل شکرپنیر در ذهن آب می‌شود.
در موضوع ترجمه، محمدعلی فروغی به فن ترجمه ارج می‌نهاد، و بی سبب نبود که خود با فراگرفتن زبان انگلیسی و فرانسه به نحو مطلوب در این راه گام نهاد و آثاری در زمینه‌ی ادبی و فلسفی و علمی به فارسی ترجمه و تدوین کرد. در نظرگاه فروغی، نباید افق نظر خودمان را به آنچه نیاکان می‌گفتند و می‌نوشتند محدود کنیم، بلکه باید همواره به فکر ابداع و تجدد باشیم.
کتاب پیش رو به عنوان یکی از اثار گرانقدر فروغی، در دوره‌ای نوشته شد که ایران به مناسبات بین‌المللی از چشم‌انداز مدرن نگاه می‌کرد لذا این نوشتار، کتاب مهمی بود چرا که پیش از آن، کتب مدون درباره‌ی دیگر کشورها و تاریخ شان محدود به متون مورخان کلی نویس بوده است. مطالب این کتاب در سی فصل آمده است. اصل ماجرای نوشتن این کتاب از آنجا شروع می شود که موتمن‌الملک وزیر معارف و اوقاف برای مدارس «مواد تدریسیه» تهیه می کند و تدریس تاریخ روم هم در فهرست قید می شود و از آنجایی که در این رشته از تاریخ در زبان فارسی کتابی نوشته نشده بود که برای تعلم و تعلیم مدارس مناسب باشد، تالیف و طبع چنین کتابی را به ایشان معطوف می کنند و فروغی در نگارش این تاریخ، کتاب «مسیو سینوس» را اساس قرار می‌‌دهد که در این موضوع تالیف کرده بود، اما در مقدمه کتاب هم قید می کند که به اقتضای حوائج مملکتی در بعضی موارد از آن کاسته و برخی مطالب لازمه بر آن افزوده است. البته در مقدمه‌ی کتاب آن طوری که رسم آن روزگار بوده است، وی فقط به نام مسیوسینوس اشاره می کند و مشخصات دقیق و سال نشر و نام ناشر را نمی آورد.[۱]
پانويس