تاریخ حکام و امرای کاووسی
تاریخ حکام و امرای کاووسی تألیف حسین فراغ دل؛ نوشتار حاضر سرگذشت و پیش آمدهای سیاسی، نظامی، اجتماعی و اقتصادی اخلاف و اسلاف حاکمان موسوم به کاووسی است که زیرمجموعه‌های آن، مالکی‌ها، مبارکی‌ها، حاج حسینی، سودا، میردیگی، نوشیروانی، میرحاجی، معلمی، امیری، بیژن پور امیر سعیدی، مهیمی، ضرغام مالکی و غیره‌اند.
| تاریخ حکام و امرای کاووسی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فراغ دل، حسین (نویسنده) |
| ناشر | دارالتفسیر |
| مکان نشر | قم |
| سال نشر | ۱۳۹۷ |
| کد کنگره | |
ساختار
مختصری از فهرست مطالب این کتاب:
حکومت سلیمه بن مالک ازدی قریشی
حکومت عثمان بن سلیمه
حکومت سعد بن عثمان
حکومت سلطان میراویس کاووسی
حکومت سلطان میرشاهین کاووسی
حکومت سلطان میرکمال الدین کاووسی
حکومت سلطان میراعظم کاووسی
حکومت سلطان میرحاجی اول کاووسی
حکومت سلطان میراویس کاووسی
حکومت میردویس کاووسی
گزارش محتوا
تاریخی که رو در روی شما قرار دارد، تاریخ محلی حکام و امیران، کلانتران و کدخدایان کاووسی است که حدود یکصد سال قبل از ظهور اسلام، پا به صفحه‌ی تاریخ گذاشتند. سردودمان آن‌ها، میرمالک و فرزندش میرسلیمه بود. اولی اهل صنعای یمن، دومی مادر عمانی و پدر یمنی است. با گذشت زمان از ابتدا تا آخر بالغ بر 1500 سال بر سرزمین‌های جنوبی ایران، حکومت‌هایی از آن‌ها نزج گرفت. آنان زمانی که با حکام سلغری (ترک) و با امیران بحرین و سایرین ادغام وصلتی نمودند و در شهر جاسک قدیم پیش از ظهور اسلام وارد شدند، با گذشت اعصار در سال 328 قمری در 12 کیلومتری میناب به نام هرموز، حکومتی محلی را تشکیل دادند که بعدها به دلایلی به جزیره‌ی جرون در مدخل تنگه‌ی هرمز، نقل مکان کردند و حکمرانی خود را در آنجا ادامه دادند. یکی از این حکام، ملقب به امیرغیاث الدین بن کیکاووس بود. حاکمان و ضابط نشین‌ها در بلوکات و کاووسی‌ها معروف شدند که خود شعباتی چند بوجود آوردند مانند معلمی‌ها، مبارکی‌ها و مالکی ها. هدف از نگارش این کتاب نام و نشان حکام سرزمین هرموز نبوده، بلکه مقصود بیان تاریخ محلی حکامی بوده که حاکمان مراکز ضابط نشین بلوکات و سرکلانتران تحت امر پادشاهان محلی هرموز بودند. مثلا حاکمان جاسک، سیریک، گروگ، میناب، منوجان بشاگرد، مارز، رودبار که مراکز آن گلاشکرد، کهنوج و جیرفت بوده است، به انضمام حکومت بم و نرماشیر که این مناطق نیز تحت امر حکام سرزمین هرموز و کلا زیر نظر پادشاهان سلغری بوده‌اند. پادشاهان سلغری ابتدا در هرموز قدیم یعنی میناب و بعدها در هرموز جدید یعنی جزیره‌ی جرون قرار گرفتند. آنچه موجب شد این کتاب به رشته‌ی تحریر درآید شخصی بود به نام خ امیری که یکی از احفاد میرعبدالله الکبیر است. او علاقه‌ی وافری به نوشتن تاریخ اجداد خود داشت. مؤلف در کتاب پیشین خود (سرزمین هرموز) ذکر کرده بود که این شیخ از احفاد و نبیره‌ی شهید میرعبدالله الکبیر بن میرحیدر کاووسی است. با پیشنهاد نوشتن تاریخ اجداد توسط فرد مذکور نویسنده علی رغم مشاغل فراوان، این درخواست را پذیرفت و با تحقیقات زیاد و سفرهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای که بر خود هموار کرد سرانجام موفق شد تا این رسالت را به پایان رساند.[۱]
پانويس