تاریخ تصوف (1)
تاریخ تصوف (1) اثر مهدی دهباشی و سید علی‌اصغر میرباقری فرد، جلد اول مجموعه‌ای سه‌جلدی با عنوان «تاریخ تصوف سیر و تطور عرفان اسلامی» است که در آن، به بررسی تاریخ تصوف، از آغاز تاکنون، پرداخته شده است.
| تاریخ تصوف (1) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | دهباشی، مهدی (نويسنده) میرباقرى فرد، علی‌اصغر (نويسنده) |
| ناشر | سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت). مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1386ش |
| چاپ | 2 |
| شابک | 964-530-043-6 |
| موضوع | تصوف - تاریخ - عرفان - تاریخ |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | /د9ت2 275 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نویسنده معتقد است در بررسی تاریخ تصوف، ضروری است به عناصر و عوامل گوناگون در زمینه‌های پیدایش تصوف و چگونگی شکل‌گیری آن، رابطه تصوف با مسائل اجتماعی و سیاسی، احوال و آرای مشایخ و سیر تألیف متون عرفانی، توجه شود و همچنین ضروری است مبانی و اصول عرفانی و چگونگی تطور آن، تبیین شود. به اعتقاد وی، تاریخ تصوف، یکی از حوزه‌های مهم تحقیقی در اقلیم عرفان اسلامی است که با تشریح عناصر مختلف که در شکل‌گیری و سیر عرفان اسلامی نقش مهمی داشته‌اند و همچنین تحلیل رابطه آن‌ها با یکدیگر می‌کوشد تصویری روشن از سیمای عرفان اسلامی، در هر دوره ارائه و ویژگی‌های عرفان را در دوره‌های مختلف، تبیین کند[۱].
مطالب، در چهار فصل سامان‌یافته است. در فصل نخست، به تبیین جایگاه عرفان و تصوف در معارف و علوم اسلامی پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا علوم بر مبنای موضوع و روش تقسیم گردیده[۲]، ضمن تعریف عرفان و تصوف[۳]، تفاوت میان این دو، مطرح شده است[۴]. سیمای عارفان در نهج‌البلاغه، تفاوت عارف و زاهد و عابد، عرفان نظری و عملی و بررسی وجوه و اشتقاق کلمه «صوفی» و «تصوف»، از دیگر مطالب این فصل است[۵].
فصل دوم، به کاویدن و بررسی سرچشمه عرفان اسلامی پرداخته است. بدین منظور، ابتدا جایگاه عرفان و تصوف در نظر، متکلمان و فیلسوفان بررسی گردیده[۶] و سپس، به بحث پیرامون نظر برخی دیگر از محدثان، فقها و متکلمان اسلامی، نظر اباحی‌گری نظر منتقدان منصف در این زمینه، پرداخته شده است[۷].
در فصل سوم، به پیمودن سیر تصوف و عرفان اسلامی از آغاز تا قرن هفتم هجری سپری گردیده و از عرفان بزرگانی چون ذوالنون مصری، بایزید بسطامی، جنید بغدادی، شبلی بغدادی، ابوسعید ابوالخیر، ابوالحسن خرقانی، ابوالقاسم قشیری، خواجه عبدالله انصاری و عطار نیشابوری سخن به میان آمده[۸] و در آخرین فصل، به منازل سیروسلوک و دیدگاه بزرگان دین و عرفا درباره این منازل، پرداخته شده است[۹].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.