تاریخ بلعمی: تکمله ترجمه تاریخ طبری
تاریخ بلعمی: تکمله ترجمه تاریخ طبری ترجمۀ خلاصه‌گونه‌اى است از كتاب تاريخ الرسل و الملوك به فارسى كه بلعمى وزير (در گذشته بين سال 365 تا 387 ق) پنجاه سال پس از تدوين كتاب توسط محمد بن جرير طبرى(متوفى 310 ق) به دستور منصور بن نوح سامانى(350-366 ق)آن را به‌انجام رسانيده و ظاهرا قديمى‌ترين تاريخ موجود به زبان فارسى و پس از مقدمۀشاهنامه، قديمى‌ترين سند نثر فارسى است.
| تاريخ بلعمي: تکمله و ترجمه تاريخ طبري | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طبری، محمد بن جریر بن یزید (نویسنده)
بهار، محمدتقی (مصحح) پروین گنابادی، محمد (گردآورنده) |
| عنوان‌های دیگر | تاريخ بلعمي |
| ناشر | کتاب فروشي زوار |
| مکان نشر | ايران - تهران |
| سال نشر | 1353ش. |
| چاپ | دوم |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | |
بلعمى از روايات مختلف كتاب طبرى، غالبايكى را مرجح دانسته و برگزيده است و از آن روايت برگزيده نيز اسناد را حذف كرده؛ بااين حال كتاب در برخى موارد نكات تازه‌اى دارد؛ زيرا مترجم هرجا روايتى را ناقص يافته،آن را از مأخذى ديگر گرفته و نقل كرده و در متن نيز اشاره نموده كه«پسر جريراين روايت را نياورده و ما آن را آورديم».
كتاب طبرى چنانكه در جاى خود گذشت،تاريخ عمومى است از بدو آفرينش تا حوادث آغاز قرن چهارم(302 ق)؛ لكن كتاب موجود صرفا وقايع را تا اخبار مربوط به پادشاهى كسرى بن محمد جشنس دارد و جلدبعدى هنوز چاپ نشده است.
مرحوم گنابادى مقدمه‌اى مبسوط در معرفى بلعمى و خاندان وى و طبرى و نسخه‌هاى متعدد كتاب نگاشته و فهرست مطالب كتاب پس از اين مقدمه آمده است.
كتاب به تركى و عربى نيز ترجمه شده و دوبو (Dubeux) و سپس زوتنبرگ (Zotenberg) نيز آن را به فرانسه ترجمه كرده‌اند. چاپ انتقادى ديگرى از اين كتاب توسط محمد روشن انجام شده است.[۱] که کتابشناسی آن در ویکی‌نور با عنوان تاریخ‌نامه طبری (پیش از اسلام) آمده است.
پانویس
- ↑ ر.ک: روغنی، شهره، ص19-20
منابع مقاله
روغنی، شهره، کتابشناسی گزیده توصیفی تاریخ و تمدن ملل اسلامی، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت)، 1382ش