تاريخ الفقه و تطوراته (المنتخب)
تاريخ الفقه و تطوراته، مجموعه‌اى است برگرفته از كتاب‌هاى موجود در نرم‌افزار جامع فقه اهل‌بيت عليهم‌السلام مركز تحقيقات كامپيوترى علوم اسلامى كه در بيست جزء، به سير تحول فقه از آغاز تا زمان حاضر، به زبان عربى پرداخته است. اين مجموعه توسط جناب مستطاب آقاى على‌رضا رحيمى ثابت مدير پروژه جامع فقه اهل‌البيت عليهم‌السلام تهيه شده است.
| تاریخ الفقه و تطوراته (المنتخب) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | چند تن از علماء (نویسنده) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | قم - ایران |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 20 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
جلد اول كتاب، به زبان فارسی بوده و از كتاب «خدمات متقابل اسلام و ایران»، مرحوم شهيد مطهرى گرفته شده است.
در اين جلد تاريخچه مختصرى از فقه و فقهاى شيعه بيان گرديده است.
جلد دوم در واقع مقدمه «اصول استنباط» است كه نگاهى به تاريخ فقه و اصول فقه دارد و وجه اختصاص يافتن شيعه به فقه اهل‌بيت عليهم‌السلام و تاريخ تأسيس علم اصول فقه را بررسى نموده است.
جزء سوم، مقدمه «تنقيح» است كه به تاريخ اجتهاد و جايگاه قرآن در فقاهت، سنت نبوى، وخامت قياس، عصر اموى، عصر عباسى، اجتهاد در نزد اماميه، اجتهاد در قرون سابقه و اجتهاد معاصر پرداخته است.
جزء چهارم، مقدمه «حاشيه مدارك» است كه به فقه در ميان اديان، فقه در زمان پيامبر(ص)، فقه در زمان ائمه و فقه در زمان غيبت پرداخته است.
جزء پنجم، مقدمه «شرح لمعه» است كه به تاريخ فقه شيعى تا زمان خود توجهى تام نموده است.
جزء ششم، مقدمه «الفوائد الحائرية» است كه به دوره وحيد بهبهانى در تجديد علم اصول فقه نگاه كرده است.
جزء هفتم، مقدمه «القواعد الفقهية» بجنوردى است كه به مراحل تطور قواعد فقهيه در فقه امامى پرداخته است.
جزء هشتم، مقدمه «المؤتلف من المختلف» است كه به اجتهاد در زمان صحابه و تابعين، ظهور مذاهب فقهيه و... در آن بررسى شده‌اند.
جزء نهم، مقدمه «المعالم الجديدة» است كه تاريخ علم اصول، حكم شرعى و تقسيماتش را بررسى كرده است.
جزء دهم، مقدمه «المهذب» ابن براج است كه توسط آیت‌الله سبحانى نوشته شده است. ايشان به شرافت فقه و اكمال شريعت به تماميت ابعاد آن و تعداد ائمه و احاطه عترت پيامبر(ص) به سنت و چند مطلب ديگر اشاره نموده است.
جزء يازدهم، مقدمه «النخبة» است كه به تاريخ فقه پرداخته است.
جزء دوازدهم، مقدمه «تذكرة الفقهاء» است و به بررسى حقيقت فقه پرداخته است.
جزء سيزدهم، مقدمه «تمهيد القواعد» است كه علم اصول را بررسى كرده است.
جزء چهاردهم، مقدمه «جامع المقاصد» بوده و مطالبى را راجع به فقه و جوانب مختلف آن ارائه كرده است.
جزء پانزدهم، مقدمه «جواهر الفقه» است كه توسط آیت‌الله سبحانى تحت عنوان «الشيعة و التشريع تدوينا و تطويرا» نوشته شده است.
جزء شانزدم، مقدمه «حاشيه مجمع الفائدة و البرهان» است كه به عصر تشريع و تدوين فقه و تطور آن پرداخته است.
جزء هفدهم، مقدمه «دليل العروة» است كه مقرر، مطالبى راجع به ادوار هفت‌گانه تطور فقه بيان داشته است.
جزء هيجدهم، مقدمه «مصابيح الظلام» است كه به بررسى جوانب فقه در زمان مرحوم وحيد بهبهانى پرداخته است.
جزء نوزدهم، مقدمه «معالم‌الدين» است كه به تطور فقه امامى تا زمان صاحب معالم، ويژگى‌هاى زمان صاحب معالم و حركت علمى در عصر صاحب معالم پرداخته است.
بيستمين جزء كتاب كه آخرين جزء نيز هست، مقدمه «نظرية العقد في الفقه الجعفرى» است كه به علل تجاهل نسبت به فقه جعفرى و اجتهاد در نزد شيعه توجه نموده است.
گزارش محتوا
از آن‌جا كه تمامى كتب مذكوره در نرم‌افزار، موجود هستند و در مورد مقدمه همه آنها مطالبى بازگو گرديده است، در اين‌جا به همين مقدار اكتفا مى‌كنيم و علاقه‌مندان به آگاهى بيشتر در مورد هر يك از اين مقدمات را به محل خود ارجاع مى‌دهيم.