امیری فیروزکوهی، امیربانو (مصفا)
امیربانو امیری فیروزکوهی (۱۳۱۰ – ۱۴۰۲ش)، از استادان صاحب‌نظر ادبیات فارسی، به ویژه در تصحیح متون و سبک هندی و شعر صائب، که تصحیح متن انتقادی جوامع الحكايات و لوامع الروايات و ديوان اشعار قاضی سعيد قمی از آثار اوست. او و همسرش؛ مظاهر مصفا، از چهره‌های ماندگار زبان و ادبیات فارسی شمرده می‌شوند.
| امیری فیروزکوهی، امیربانو (مصفا) | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | امیربانو امیری فیروزکوهی |
| نام پدر | کریم امیری فیروزکوهی |
| ولادت | 9 دی سال 1310ش |
| محل تولد | فیروزکوه، ایران |
| محل زندگی | تهران |
| رحلت | 10 دی 1402ش |
| همسر | مظاهر مصفا |
| اطلاعات علمی | |
| درجه علمی | دکترا |
| دانشگاه | تهران |
| علایق پژوهشی | ادبیات فارسی، متخصص سبک هندی و صائب‌شناسی |
| اساتید | |
ولادت
او نخستین فرزند شاعر معاصر کریم امیری فیروزکوهی، در 9 دی سال 1310ش به دنیا آمد.[۱]
تحصیلات
امیربانو کریمی دوران دبیرستان به مدرسه شادخت رفت، بعد از کلاس یازدهم با آن که علاقه وافری به رشته طب داشت، اما به توصیه پدر در رشته ادبی موفق به کسب دیپلم با رتبه نخست کشوری شد.
برای ورود به دانشگاه در کنکور رشته ادبیات شرکت کرد و تا پایان تحصیلات شاگرد اول آن رشته بود و اما امیر بانو مدرک دکترای ادبی را با وقفه‌ای طولانی دریافت کرد و در سال 1350ش از رساله دکترای خود که به پیشنهاد دکتر معین درباره جوامع الحکایات و لوامع الرویات بود، دفاع کرد و در سال 1359 باب نخست آن توسط انتشارات امیر کبیر چاپ شد.
امیربانو کریمی از محضر استادانی چون دکتر معین، دکتر خانلری، دکتر همایی استفاده‌های زیادی برده است. جد امیر بانو کریمی، سردار فیروز کوهی نخستین مدرسه شبانه‌روزی را در تهران تأسیس و بسیاری از دارایی‌های خو را وقف این مدرسه کرد.
امیربانو کریمی مدتی بعد از تدریس، با مظاهر مصفا(متوفای 8 آبان 1398ش)، یکی از چهره‌های ماندگار ادبیات معاصر و از قصیده سرایان بنام ازدواج کرد.
فعالیت‌ها
امیربانو کریمی همکاری خود را با مجله علمی پژوهشی دانشگاه تهران آغاز کرد و بعنوان محقق و پژوهنده در مرکز تحقیقات علوم انسانی به شمار می‌آید.
او بعد از گرفتن دکترا در امتحان ورودی استادیاری دانشگاه تهران از بین شرکت کنندگان، نفر اول شد و از همان زمان تا سال 1380ش با سمت استادیاری در دانشکده تهران و دانشکده ادبیات به تدریس پرداخت.
امیربانو کریمی در کنار تدریس تفحص و تحقیق در متون کهن را به جد دنبال کرد و آثار ماندگاری نیز از خود به جای گذارده است. وی کتابهای خود را در انتشارات زوار دانشگاه تهران و شرکت انتشارات و تحقیقات فرهنگی و مقالات خودرا در مجلات بغما سخن و مجله دانشکده ادبیات به چاپ رسانده است.
ایشان در چهارمین همایش چهره‌های ماندگار در سال 1383ش به عنوان چهرهٰ ماندگار زبان و ادبیات فارسی برگزیده شد.[۲]
وفات
سرانجام در روز یک‌شنبه 10 دی 1402ش در 92 سالگی در شهر ساری درگذشت.[۳]
آثار
- تصحیح دیوان حکیم فیاض لاهیجی
- جمع‌آوری و تحشیه و تعلیق دیوان امیری فیروزکوهی
- حلاج - سکه دو رویه
- دنیای صائب - صائب و سبک هندی
- دیوان اشعار قاضی سعید قمی
- شرح دو بیت و دویست و یک غزل از دیوان صائب تبریزی
- مقاله فرج بعد الشده و جوامع الحکایات
- منتخب حدیقه الحقیقه حکیم سنایی
پانويس
- ↑ ر.ک: کریمی، امیربانو، زندگی‌نامه خودنوشت، ص11
- ↑ ر.ک: اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان فیروزکوه
- ↑ ر.ک: امیربانو کریمی درگذشت، خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)