المزكيات
المزكيات، با نام کامل «المزكيات و هي الفوائد المنتخبة الغرائب العوالي من حديث أبياسحاق إبراهيم بن محمد يحيی المزكي النيشابوري»، مجموعهای است از روایات ابراهیم بن محمد بن یحیی مزکی نیشابوری (متوفی 362ق) که توسط علی بن عمر دارقطنی (306-385ق) تخریج شده است.
| المزكيات | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مزکی نیشابوری، ابراهیمبن محمد (نويسنده)
دارقطنی، علی بن عمر (مصحح) سلوم، احمد بن فارس (مصحح) |
| عنوانهای دیگر | و هي الفوائد المنتخبة الغرائب العوالي من حدیث أبي إسحاق إبراهیم بن محمد بن یحیی المزکي النیسابوري |
| ناشر | دار البشائر الإسلامیة |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1425ق - 2004م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /م4م4 127 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اثر حاضر، از جمله کتب فواید حدیثی معروف مورد عنایت محدثین میباشد که نویسنده آن، به دلیل تتبع و جستجو در میان فواید حدیثی و به چنگ آوردن غرایب، شهرت داشته تا جایی که عالم معروف برقانی، به این موضوع توجه و بدان اشاره کرده است. از مطالبی که پیرامون شرح حال افراد مختلف پیرامون نقل اجزای حدیثی مختلف از مزکی نوشته شده، چنین به نظر میرسد که وی فوائد حدیثی را در اجزای حدیثی زیادی جمعآوری نموده که تعداد آنها به بیش از بیست جزء میرسیده است که این امر، نشان از تبحر او در این موضوع دارد[۱].
اثر حاضر، دربردارنده مجموعا 192 روایت در دو جزء میباشد (جزء اول 87 و جزء دوم، 105 روایت) که مزکی در آن، از حدود سیوچهار تن از شیوخ خود، روایت کرده است که اسامی این شیوخ و تعداد روایت از هریک، در مقدمه محقق ذکر شده است. در ذکر روایات، ترتیب یا چینش خاصی مد نظر نبوده است[۲].
بنا بر تصریح خطیب بغدادی و ذهبی، افرادی همچون ابوالحسن بن رزقویه، محمد بن ابیالفوارس، علی بن احمد رزاز و... از جمله راویان جزء حدیثی حاضر میباشند[۳].
از جمله روایات کتاب، حدیثی است که عایشه علت بوسیده شدن حضرت فاطمه(س) توسط پیامبر(ص) را پرسیده و ایشان چنین پاسخ میدهند که: «إنه لما أسري بي إلی السماء، أدخلني جبريل إلی الجنة، فناولني تفاحة فأكلتها، فصارت نطفة في صلبي، فلما نزلت من السماء واقعت خديجة، ففاطمة من تلك النطفة؛ كلما اشتقت إلی الجنة قبلتها» [۴].
ترجمه: هنگامی که مرا به آسمان بردند، جبرئیل مرا به بهشت برده و سیبی به من داد که از آن خوردم که تبدیل به نطفه شد و چون از بهشت فرود آمدم با خدیجه همبستر شده و فاطمه(س) از آن نطفه خلق شد و هرگاه مشتاق بهشت میشوم او را میبوسم.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.